"Ratman o obrotach dział niebieskich"

Ratman to komiks doskonale znany czytelnikom "Nowej Fantastyki". Mogłoby się wydawać, że taka parodia superbohatera, będąca czytelnym nawiązaniem do Batmana, publikowana do tego w nie komiksowym piśmie nie będzie miała szans na zaistnienie w postaci samodzielnego albumu. A jednak tak się stało i jest to doskonała okazja dla wszystkich fanów komiksu, aby zapoznać się z tym niezwykłym bohaterem.

Styl rysunku Niewiadomskiego jest daleki od realizmu innych rysowników publikujących prace w popularnym magazynie. Sam główny bohater jest raczej postacią groteskową a jego przygody nie powinny być z pewnością odbierane dosłownie, dziełko to jest bowiem sprawną zabawą komiksową konwencją. Ci z nas, których takie zabawy nie interesują mogą więc sobie z czystym sumieniem Ratmana odpuścić, natomiast wahającym się mogę doradzić, aby przetestowali swoje poczucie humoru pod kątem absorpcji absurdu i jeśli przejdą test pomyślnie - kupować jak kota w worku.

Czytelnicy Ratmana z łamów Fantastyki nie będą zawiedzeni, bowiem zbiorek zawiera także te historie Niewiadomskiego, które nie dotyczą bezpośrednio Ratmana jak "Wersja Bobo" czy też "Stalin versus Predator". Osobiście więc bardzo się cieszę, że mogę włączyć te "dzieła zebrane" Niewiadomskiego do swojej komiksowej kolekcji, bo z wieloma z nich łączą mnie miłe wspomnienia sprzed lat, na przykład barwne postacie takie jak Jan Pasek czy Samogon na długo utkwiły w mojej pamięci. Czy jednak dla zupełnie nowego czytelnika te opowieści będą również atrakcyjne? Jestem przekonany, że tak - niektóre gagi są takie, że można śmiać się na głos, choć większość jednak bazuje na dość transcendentnym humorze. Autor bez skrępowania sięga do najróżniejszych ikon kultury, ale raczej pomija te już do cna wyeksploatowane, co pozwala komiksowi wiele zyskać w oczach czytelnika. Jeśli czytając Ratmana masz wrażenie, że w innym komiksie dany patent został już wykorzystany, to prawdopodobnie Ratman był jednak pierwszy. To są historyjki sprzed 10 lat.

Współautorami scenariuszy są Grzegorz Janusz i Maciej Parowski, natomiast mocnym punktem programu jest występ gościnny Tomka Leśniaka w sześcioplanszowej historyjce, w której Ratman spotyka Jeża Jerzego, datowanej na lata 1997-2000 (aż 4 lata to Leśniak rysował?). Fajnie, że taka wspólna inicjatywa miała miejsce, bo dając swoje namaszczenie Ratmanowi, Jerzy jakoś tak płynnie wprowadza tego bohatera na naszą scenę komiksową. Mam nadzieję, że na niej nie zginie.

Album ma 72 strony, więc w porównaniu na przykład z takim Szwędakiem to całkiem pokaźna broszurka. Nie wiem, czy można liczyć na kolejne przygody sympatycznego szczura, ale wcale bym się nie zmartwił, gdyby cykl nie skończył się na jednym wydaniu zbiorczym. Zresztą Niewiadomski jest tak utalentowanym twórcą, że pewnie mógłby stworzyć dobry komiks zupełnie bez związku z Ratmanem.

Wracając jeszcze do współpracujących z autorem scenarzystów, to wkład Parowskiego, choć ciekawy jest jednak dość symboliczny, natomiast spod pióra Grzegorza Janusza wyszło kilka spośród najlepszych historyjek o Ratmanie. Choć nie są one tak śmieszne jak te autorstwa samego Niewiadomskiego, to wzbogacają komiks o bardzo ciekawe nawiązania i otwierają serię na nieco inny aspekt.

Na koniec chciałbym jeszcze zaznaczyć, że Kultura Gniewu wnosi ostatnio wiele dobrego na polski rynek komiksowy publikując ambitne, rodzime pozycje, które raczej nie sprzedadzą się tak dobrze jak tak zwany komiks środka i zapewne wielu spośród najwybitniejszych twórców komiksu na świecie, gdyby żyła w Polsce publikowałaby właśnie w KG. Może na razie tego jeszcze nie widać, ale w przyszłości ktoś napisze pewnie w mądrej książce, że trudno wyobrazić sobie współczesny (czyli dla nas - przyszły) komiks polski bez wkładu, jaki wniosło do niego to wydawnictwo.

Arek "xionc" Krolak

Kolejny, autentycznie znakomity komiks autorstwa Polaka w tym miesiącu. Aż głupio mi się znowu zachwycać, ale inaczej po prostu nie można. Lektura absolutnie obowiązkowa, zwłaszcza dla bardziej wymagającego czytelnika.

Sławek "pookie" Kuśmicki

"Ratman": "O obrotach dział niebieskich"
Scenariusz: Tomasz Niewiadomski, Grzegorz Janusz i Maciej Parowski
Rysunki: Tomasz Niewiadomski
Wydawcy: Kultura Gniewu i Zin Zin Press
Data wydania: 25.10.2003
Liczba stron: 72
Format: B5
Oprawa: miękka
Papier: offsetowy
Druk: czarno-biały
Cena: 12,00 zł