Top 10 za rok 2006
Jak co roku
KZ publikuje listę 10 najlepszych naszym zdaniem komiksów opublikowanych
w roku mijającym. Zawsze przygotowując ten spis (a robię to już trzeci raz)
dziwię się, ile znakomitych albumów trafiło na rynek i zastanawiam sie,
czy jeszcze coś równie wartoścowego do opublikowania zostało. W tym roku
widoczne było szczególnie niesamowite uaktywnienie wydawnictw niezależnych,
można by powiedzieć niszowych, gdyby nie to, że właśnie te niszowe wydawnictwa
(Kultura Gniewu, Timof i Cisi Wspólnicy, Post) sprawiły nam - czytelnikom
- najwięcej radości. Smuci co prawda fakt, że niektóre wydawnictwa znikają
z rynku - ten los spotkał Motopol. Innym zabrakło hitów na miarę zeszłorocznych "300" (Taurus)
czy "Esencji" (Mandragora). W rankingu pojawił się za to nowy
interesujący gracz: Edipresse - wydawca "Przekroju". Opublikowany
w grudniu "Stan" Jacka Frąsią przedarł się do pierwszej dziesiątki
pokonując "Spotkanie w Paryżu" Bilala, "Księgi Magii" Gaimana, "Phenian" Delisle'a
i "Rewolucje" Skutnika - szacunek.
 1. Blankets
Nasz były naczelny Pooki pisał o takich albumach "komiks kompletny".
Przypuszczam, że Blankets to nie tylko publikacja roku, to może
być jeden z komiksów dekady, który wejdzie na stałe do kanonów gatunku.
Kolejne głosy tylko powiększały jego przewagę. Jego jedynym mankamentem
jest to, że gdy się go już odłoży, każdy inny komiks będzie wydawał
się błahy, niedoskonały, niepotrzebny. Craig Thompson w pięknym
stylu zadebiutował nad Wisłą, czy będziemy mogli przeczytać także
inne jego dokonania?
 2-4. Sambre
Redakcja przypadkiem wydała wyrok iście salomonowy, ponieważ drugie
miejsce zajęły jednocześnie aż trzy wydawnictwa. "Sambre" to
największy przebój i odkrycie Egmontu - komiks, na który niewielu
czekało, a jednak spotkał się z niesamowitym przyjęciem. U nas do
jego lektury kilkakrotnie zachęcał nique, więc niewykluczone, że
wszyscy recenzenci już po lekturze jego tekstów zgodnie ruszyli
po zakupy. Każdy kto z albumem zechce się zapoznać, zgodzi się niewątpliwie,
że jest to jedyna prawidłowa reakcja.
 2-4. Persepolis
Wydawnictwo Post jest znane ze starannego doboru materiału i dość
rzadkich publikacji. Jednak kiedy już coś wyda - czapki z głów.
Tym razem bracia Rabenda zaprezentowali doskonale znany na świecie
komiks francuskiej Iranki - Marjane Satrapi. Jest to dzieło, które
swym uniwersalnym przesłaniem i znakomitą formą jest w stanie przyciągnąć
znacznie szerszą publiczność niż tylko zwyczajowi czytelnicy komiksów.
W zachodnich księgarniach "Persepolis" jest wystawiona
nierzadko wsród książek dla kobiet (jednak my polecamy go każdemu).
 2-4. Ghostworld
Najgłośniejszy komiks Daniela Clowesa - mistrza komiksu obyczajowego
zza oceanu, spopularyzowany także u nas dzięki filmowej adaptacji
Terry'ego Zwigoffa. "Ghostworld" to seria krótkich niezwiązanych
ze sobą opowieści z życia dwóch zwyczajnych dziewcząt z niewielkiego
amerykańskiego miasta. Mimo błahych wydarzeń z jakimi spotykają
się na co dzień, bohaterki w niezwykły sposób ukazują czytelnikom
wiele prostych prawd o życiu. Maesteria Clowesa sprawia, że robią
to w sposób dyskretny, niemal niewyczuwalny.
 5. Kurczak ze Śliwkami
Czasem na świecie pojawia się komiksowy geniusz i pozostaje nam
tylko ten fakt z pokorą przyjąć do wiadomości. Marjane Satrapi,
która po tegorocznej wizycie w Polsce dziwiła się, że jest tu "tak
normalnie", w wywiadzie dla "Przekroju" powiedziała,
że w komiksie zrobiła już wszystko, potrafi napisać bestseller jeśli
tylko ma taką ochotę i teraz chce zająć się czymś innym - na przykład
robieniem filmów. Otóż są setki, jeśli nie tysiące twórców komiksowych,
którzy do takiej pozycji jaką ma Satrapi dochodzą przez całe swoje
życie, większości zresztą nigdy się to nie uda.
 6. Exit
Podobnie jak Post wrzucił na rynek dwa komiksy Satrapi w ciągu
roku, Kultura Gniewu zaatakowała dwoma komiksami Thomasa Otta. Oszczędne
w słowa, często zupełnie nieme opowieści są zilustrowane w sposób
zupełnie oszałamiający przy pomocy techniki scratchboardu, w której
szwajcarski artysta się specjalizuje. Mimo doskonałego warsztatu,
scenariusze Otta często ociekają przemocą i specyficznym, czarnym
humorem. Nie dziwi więc, że po prace tego twórcy sięgnęła wywodząca
się z undergroundu Kultura Gniewu.
 7. Sandman - Noce Nieskońćzone
Kiedy w zeszłym roku "Refleksje i Przypowieści" zajęły
wysokie, drugie miejsce w naszym zestawieniu, zastanawiałem się
czy ta zapowiadana antologia okołosandmanowska zdoła wejść do kolejnego
rankingu. Wystarczy zajrzeć do spisu artystów, którzy wspomagali
Gaimana przy okazji tego okolicznościowego albumu, by zgodzić się,
że taka kolaboracja zachęca do lektury. A ponieważ znakomitym rysunkom
towarzyszą zgrabne scenariusze, nikt nie jest zawiedziony po obowiązkowej
lekturze.
 8. Incal
Egmont wydaje cały czas mnóstwo dobrych komiksów, choć czytelnicy
przyzwyczejeni do nadmiernej podaży mówią o składaniu broni. Nie
dotyczy to jednak sztandarowych cykli - Mistrzowie Komiksu i Obrazy
Grozy. Eksluzywne wydania niezmiennie zdobywają wysokie noty, jednak
ich ceny przywodzą na myśl prawdziwe obrazy grozy. A wyższa cena
może (choć nie musi - patrz "Sambre") oznaczać trudniejszy
dostęp do tytułu i mniej pozytywnych recenzji. Incal jest jednak
komiksem tak legendarnym, że jego miejsce w dziesiątce pozostaje
niezagrożone.
 9. Cinema Panopticum
Coś w tym jest, że na naszą listę w tym roku weszły po dwa komiksy
Satrapi i Otta. Czy oznacza to, że nasz rynek może przyjąć dwa komiksy
z danej serii (danego autora) w ciągu roku? Czy albumy powinny być
wydawane w cyklu konwentowym - Warszawa, Łódź? Miejmy nadzieję,
że nie stanie się to jednak regułą i tak atrakcyjne propozycje będą
pojawiały się w księgarniach przez cały rok. A na razie możemy zapoznać
się z drugim już komiksem utalentowanego Szwajcara, który - mimo
częściowego rozbicia głosów - zdołał wejść do Top 10 i to dwukrotnie.
 10. Stan
Do tej pory było u nas tak, że jeśli polski artysta nie nazywał
się Rosiński, Skutnik lub Gawronkiewicz to jego komiksy jakoś nie
trafiały na afisze. Jacek Frąś pokazał, że nie trzeba wydawać komiksów
regularnie - wystarczy jeden, raz na jakiś czas, w przerwach między
koncertami, a wreszcie publiczność jego przekaz przetrawi i doceni.
O ile znakomite "Glinno" z ubiegłego roku było przez wielu
potraktowane jeszcze jako intrygująca ciekawostka, to nikt nie jest
dziś w stanie zaprzeczyć, że "Stan" to jeden z najważniejszych
polskich komiksów mijającego roku. I nie tylko polskich, żeby była
jasność. Gratulujemy i czekamy na więcej!
Autorzy
W tym roku dodatkowo podsumowałem punkty zdobyte przez poszczególnych
twórców (scenarzystów i rysowników), co pozwoliło wytypować
dziesiątkę najlepszych komiksowych fachowców ubiegłego roku
wydanych w Polsce.
Nie ma zaskoczenia, że ta lista nieźle pokrywa się ze spisem
Top 10. Rzutem na taśmę do dziesiątki załapali się jeszcze autorzy "Kozure
Okami", dzięki głosom rozbitym pomiędzy poszczególne tomiki
(tutaj rozbicie nie było tak korzystne jak dla Satrapi czy Otta).
1. Thompson (Blankets)
2. Satrapi (Persepolis, Kurczak ze Śliwkami)
3. Gaiman (Sandman, Księgi Magii, Czarna Orchidea)
4. Ott (Exit, Cinema Panopticum)
5. Yslaire (Sambre)
5. Clowes (Ghostworld)
7. Manara (Noce Nieskończone, Indiańskie Lato, Borgia)
8. Jodorowski (Incal, Borgia)
9. Moebius (Incal)
10. Frąś / Koike / Kojima (Stan, Kozure Okami)
Wydawnictwa
Podobną metodę zastosowałem wobec wydawnictw (nie wszystkich, tylko
tych najsowiciej obdarzonych punktami). Co się okazało? Egmont
wciąż prowadzi po podsumowaniu wszystkich wskazanych komiksów.
Kolejne pozycje zajmują wydawnictwa niezależne. Nie pokazuję dalszych
miejsc, ze względu na spory zakres błędu statystycznego przy tak
małej liczbie respondentów.
Arek Królak
Poniżej głosy poszczególnych redaktorów:
Aegirr:
Spotkanie w Paryżu [Egmont]
Incal [Egmont]
Sambre [Egmont]
Indiańskie Lato [Egmont]
Sandman - Noce Nieskończone [Egmont]
Borgia - Krew Dla Papieża [Taurus]
Lovecraft [Egmont]
Wilq 10 [BM Vision]
Czarna Orchidea [Egmont]
Thorgal - Ofiara [Egmont]
Chudy:
Blankets [Timof]
Kurczak Ze Śliwkami [Post]
Sambre [Egmont]
Sandman - Noce Nieskończone [Egmont]
Cinema Panopticum [KG]
Stan [Edipresse]
Kot Rabina 2 - Malka Lwi Król [Post]
Phenian [KG]
Rewolucje 4 - Syntagma [Egmont]
Zamieć [Taurus]
Graves:
Blankets [Timof]
Exit [KG]
Persepolis [Post]
Incal [Egmont]
Opowieść Rybaka [Taurus]
Kozure Okami #1 [Mandragora]
Cinema Panopticum [KG]
Fastnachtspiel 4 [Imago]
Zagubiona Dusza [Timof]
Conan Essential [Mandragora]
Hans:
Blankets [Timof]
Ghostworld [KG]
Persepolis [Post]
Calvin i Hobbes#5: Zemsta pilnowanych [Egmont]
Rewolucje 4 - Syntagma [Egmont]
Kaznodzieja: Wojna w Słońcu [Egmont]
Stan [Edipresse]
Exit [KG]
Eden: It's an Endless World #12 [Egmont]
Bend [KG]
Kingquest:
Blankets [Timof]
Persepolis [Post]
Exit [KG]
Kurczak Ze Śliwkami [Post]
Cinema Panopticum [KG]
Kot Rabina 2 - Malka Lwi Król [Post]
Kozure Okami #3 [Mandragora]
Ghostworld [KG]
Indiańskie Lato [Egmont]
Żywe Trupy #3 [Taurus]
Majkel:
1. Blankets
Co tu można napisać? Po prostu komiks, po przeczytaniu którego zacząłem
bać się, że nikomu nie uda się już stworzyć nic lepszego.
2. Kurczak ze Śliwkami
Wypowiedzi Satrapi o tym, iż osiągnęła już w komiksie doskonałość
wydają się nadmierną pychą. Dopóki nie przeczyta się tego komiksu...
Najlepszy komiks jaki przeczytałem w tym roku ("Blankets" znałem
już wcześniej).
3. Exit
Przerażające, mroczne i dziwaczne - wszystko to, co lubię. No
i te rysunki...
4. Samotny Wilk i Szczenię #4
Jedna z najwybitniejszych serii w historii komiksu. Wybrałem
akurat tom czwarty, ponieważ zawiera mój ulubiony epizod z
kobietą w
tatuażach...
5. Zamieć #1
W roku 2006 Greg Rucka zanotował chyba największy awans w
moim prywatnym rankingu scenarzystów. Głównie dzięki "Zamieci" właśnie.
6. Opowieści Rybaka
Dla mnie osobiście największa sensacja tego roku. Ciekawy
scenariusz, świetne rysunki i wspaniałę kolory. Wielkie
odkrycie.
7. Sandman: Koniec Światów
O Sandmanie napisano już chyba wszystko. Jeden z najlepszych
tomów jednej z moich ulubionych serii.
8. Kaznodzieja: Salvation
Po kilku jedynie przyzwoitych tomach Ennis znów miażdży;
obok "Aż
do Końca Świata" najlepsza część serii.
9. Straceńcy #1
Niby wszystko to już było sto razy, a mimo to nie
można się od tego komiksu oderwać. Odkrycie roku
w kategorii "Zagranica".
10. Punisher: Volume III - Wydanie Kolekcjonerskie
Świetny komiks, co tu dużo gadać, Ennis jest wymarzonym
scenarzystą Punishera. Żeby jeszcze kolekcjonerska
nie była tylko cena...
Blisko listy: "Ghostworld", "Incal", "Josel", "WE
3", "Persepolis", "Lovecraft", "Indiańskie
Lato", "Kot Rabina".
Motyl:
Blankets [Timof]
Ghostworld [KG]
Księgi Magii [Egmont]
Sandman - Noce Nieskończone [Egmont]
Incal [Egmont]
Rewolucje 4 - Syntagma [Egmont]
Persepolis [Post]
Cinema Panopticum [KG]
Thorgal - Ofiara [Egmont]
Zagubiona Dusza [Timof]
Tjall:
Blankets [Timof]
Kurczak Ze Śliwkami [Post]
Sambre [Egmont]
Księgi Magii [Egmont]
Sandman - Noce Nieskończone [Egmont]
Sandman - Koniec Światów [Egmont]
Ghostworld [KG]
Exit [KG]
Rewolucje 4 - Syntagma [Egmont]
Thorgal - Ofiara [Egmont]
Xionc:
Ghostworld [KG]
Blankets [Timof]
Sambre [Egmont]
Persepolis [Post]
Spotkanie w Paryżu [Egmont]
Phenian [KG]
Sandman - Panie Łaskawe cz. 1 [Egmont]
100 Naboi WK3 - Farbowany Detektyw [Mandragora]
Thorgal - Ofiara [Egmont]
Punisher Essential [Mandragora]
Yoghurtt:
Blankets [Timof]
Sambre [Egmont]
Stan [Edipresse]
Phenian [KG]
Ghostworld [KG]
Persepolis [Post]
Kurczak Ze Śliwkami [Post]
Incal [Egmont]
Exit [KG]
Kozure Okami #4 [Mandragora]
Timof:
1. Kurczak w śliwkach
Na tym poprzestanę, bo swoich komiksów nie wstawię, a wielu może
się poobrażać czemu wydawca pisze swoje topy.
[dla KZ nie byłoby to problemem, "Blankets" by wygrał,
a drugi notowany komiks Timofa "Lost at Sea" nie
wszedłby do Top 10 bez względu na oddany głos, ale uszanujemy
wolę Pawła
i jego głos publikujemy tylko do wiadomości, poza konkursem -
przyp. xionc] | 
