olimpo tropical – okładka
Są na świecie piekła niemalże pod samym niebem. Olimpo Tropical ‒ Tropikalny Olimp to złe miejsce, w którym szacunek wyrywa się siłą, liczy się tylko zemsta, a dzieci są strażnikami bandytów. Nastoletni Biuca miał jedno zadanie ‒ strzelać do policjantów, którzy odważą się wejść do faweli jedynymi schodami. We wspomnieniu uchwycił go twórca „Faveli w kadrze”, Andre Diniz. W podróż do dusznego Rio zabiera nas Mandioca.
„Szukałem tematu na opowieść o człowieku” ‒ tłumaczy w przedmowie swoją inspirację fawelami Andre Diniz i zaraz dodaje, że za sprawą Mauricio Hory otrzymał o wiele więcej. Mauricio to fotograf, zaangażowany portrecista Rio, a także gospodarz Diniza. To właśnie wizyty u niego zaowocowały poprzednim komiksem autora ‒ „Favela w kadrze”, biografią Mauricio, graficzną opowieścią o jego życiu. Drugi owoc tropikalny dojrzewał trochę dłużej. I tym razem przy udziale Laudo Ferreiry ‒ ilustratora i nauczyciela, który tworzy komiksy od lat 80. Kilka lat później przerodził się w „Olimpo Tropical”, wspólny portret wszystkich faweli, nie tylko tej najsłynniejszej na wzgórzu Providencia.
Czy więc „Olimpo Tropical” to jedno, konkretne miejsce, do którego można pojechać? Czy Biuca, kulejący nastolatek, który dostąpił wymarzonego zaszczytu, to postać prawdziwa? Pewnie tak i nie. W Rio istnieją dziś tysiące łudząco podobnych do siebie dzielnic biedy. Pełne są takich Biuków, z zupełnie innym kodeksem wartości niż ja czy ty. Diniz widział jednego z nich i było to dla niego naprawdę mocne zderzenie z rzeczywistością.
olimpo tropical – przykładowa plansza
Koszmarny Olimp Biuki
„Olimpo Tropical” nie jest kolejną opowieścią o narkotykach i strzelaninach. To w istocie krótki wycinek z życia człowieka, który ma lat naście ‒ może trochę więcej, może trochę mniej ‒ któremu wciąż śniadania robi mama, który toczy boje ze złośliwymi rówieśnikami i nie zdążył jeszcze sprawdzić na własnej skórze, co to znaczy kochać drugą osobę. Nie przypomina wam to czasów, kiedy byliście w podobnym wieku? 2 trafienia na 3? 3/3? Z tym że Biuca dorastał w innych realiach, w odmiennym świecie, na który brazylijska klasa średnia patrzy z pogardą, obrzydzeniem i przerażeniem.
Młody marzyciel za sprawą rodzinnej tragedii zbyt szybko poznał smak krwi i zapragnął zemsty. Nie potrafi się pogodzić ze swoją ułomnością, jest zakompleksiony i nieszczęśliwy, notorycznie utwierdzany przez innych w przekonaniu, że jest gorszy. Nic dziwnego więc, że chłopak obarczony od najmłodszych lat tak potwornym bagażem doświadczeń śni koszmary, w których pojawiają się symbole męskości i siły oraz złowrogie wróżby. Biuca czuje się ważny i dostrzeżony dopiero, gdy z grona „śmiertelników” trafia między „bóstwa”. Przestaje być tylko nastoletnim kuternogą wyśmiewanym przez innych. Staje się strażnikiem handlarzy narkotyków i zasiada z bronią na krześle, na szczycie schodów prowadzących do faweli. O systemie jego wartości najlepiej świadczy cytat: „Tak naprawdę, żeby zostać prawdziwym mężczyzną, trzeba zrobić trzy rzeczy, co nie mają nic wspólnego z drzewami i książkami. Trzeba zaliczyć pannę, zostać bandytą i zajebać glinę. Tyle”.
olimpo tropical – przykładowa plansza
Olimpo Tropical. Wstrząsający portret społeczeństwa
Fabularnie „Olimpo Tropical” specjalnie nie zaskakuje, nie wyznacza nowych standardów i nie oferuje nam twistów. Otrzymujemy poprawnie poprowadzoną historię z wartką akcją, którą szybko się czyta ‒ bez zbędnych retrospekcji czy przegadanych klatek. O bohaterze dowiadujemy się tyle, ile powinniśmy wiedzieć, żeby choć spróbować zrozumieć jego sytuację. To swoiste studium osobistej tragedii naprawdę skłania do refleksji. Największą wartością komiksu jest jednak doskonałe oddanie realiów ‒ przemycenie w tle wielu informacji na temat społeczeństwa, sytuacji w Rio czy policyjnych nalotów na fawele. Interesującym zabiegiem jest również wykorzystanie mitologicznych nawiązań i symboliki.
Rio kontrastów
Strona wizualna jak najbardziej spełnia oczekiwania. To dzięki starannej, dokładnej kresce dowiadujemy się tyle o społeczeństwie i codziennym życiu w Rio. Detale ukazują prawdziwą brzydotę ludzi i biedę faweli ‒ geograficznie położonych przecież w tak niesamowitym miejscu! W dzielnicy biedy nie ma przestrzeni, nie ma prywatności. Jest duszno, wilgotno i ciasno, a efekt ten udało się uzyskać poprzez zapełnienie opowieści 10-12 panelami na stronę. Kadry są dynamiczne, w tle zawsze gdzieś przewijają się magiczne krajobrazy w czerni i bieli. Piękne i sugestywne są sny Biuki. Twórcy nie boją się też szokować ‒ „Olimpo Tropical” jest momentami brutalne, wizje są wstrząsające i krwawe, działają na wyobraźnię.
olimpo tropical – przykładowa plansza
Warto podkreślić, jaka nauka przede wszystkim płynie z kart „Olimpo Tropical”. Świat nie zatrzymuje się nawet na chwilę. Nie wstrzymuje oddechu, kiedy odchodzi ktoś, kto był tylko kroplą w oceanie. Są miejsca na świecie, w których codziennie trwa wojna. Każdego dnia umierają nieumundurowani żołnierze, którzy wyznają prawo ulicy. Daje do myślenia, prawda? Ile jeszcze jest takich historii? Takich jak ta Biuki? To największa wartość „Olimpo Tropical”. Wybierzcie się w refleksyjną podróż do Rio.
Dziękujemy wydawnictwu Mandioca za udostępnienie egzemplarza do recenzji.
Wydawnictwo: Mandioca
5/2019
Tytuł oryginalny: Olimpo Tropical
Liczba stron: 136
Format: 180 x 235 mm
Oprawa: miękka
Papier: offsetowy
Druk: cz.-b.
ISBN: 9788395319129
Wydanie: I
Cena z okładki: 49 zł
