THE FROM HELL
COMPANION

W piekle

Opowieść o podróży,
sztuce obrazkowej,
prostej makabrze
oraz grozie

PAN ALAN MOORE TO CZŁOWIEK O ZASŁUŻONEJ REPUTACJI. PRAFRAZUJĄC SŁOWA INNEGO AUTORYTETU W DZIEDZINIE OPOWIEŚCI, SCHARAKTERYZOWANIE SYLWETKI PANA MOORE’A CZY TEŻ JEGO WPŁYWU NA MEDIUM KOMIKSU JEST BEZCELOWE. STWIERDZENIE TO, PO CZĘŚCI PRAWDZIWE, ODDAJE ISTOTĘ PROBLEMU.

„THE FROM HELL COMPANION” NIE JEST KOMIKSEM. JEST TO OPOWIEŚĆ O KOMIKSIE, KOLEJNY STOPIEŃ WTAJEMNICZENIA, DZIENNIK PODRÓŻY, METAPRZEKAZ OPISUJĄCY PROCES POWSTANIA KOMIKSU „FROM HELL”. POZWALA CZYTELNIKOWI ZAGŁĘBIĆ SIĘ I SAMEMU UKSZTAŁTOWAĆ SOBIE OPINIĘ NA TEMAT TEGO DZIEŁA I JEGO AUTORÓW.

JAK WSZYSTKO, CO ZWIĄZANE Z OSOBĄ PANA ALANA MOORE’A, „FROM HELL” MA BOGATĄ HISTORIĘ, OD CHWILI POWSTANIA SAMEJ IDEI DO MOMENTU, KIEDY NABRAŁA ONA OSTATECZNEGO KSZTAŁTU. HISTORIA TA JEST DEFINIOWANA PRZEZ WYBORY KIEROWANE TRUDNYM CHARAKTEREM AUTORA, JEGO PRZEŚWIADCZENIEM O WŁASNEJ WARTOŚCI ORAZ PODEJŚCIEM DO PRACY. OBECNIE PAN MOORE JEST SILNIE SKONFLIKTOWANY ZE SWOIMI PRACODAWCAMI, ODPOWIADAJĄCYMI ZA JEGO KOMERCYJNY SUKCES. JEGO NAJWIĘKSZE DZIEŁA, TAKIE JAK „WATCHMEN” CZY „V JAK VENDETTA” UKAZAŁY SIĘ NAKŁADEM WYDAWNICTWA DC, KTÓRE TWÓRCA NIERAZ POTRAFIŁ OKREŚLIĆ WYRAZAMI POWSZECHNIE UWAŻANYMI ZA OBELŻYWE. MIMO TO POZOSTAJE ON JEDNYM Z NAJBARDZIEJ CENIONYCH SCENARZYSTÓW KOMIKSOWYCH.

„WPROST Z PIEKŁA” (BO TAK BRZMI POLSKIE TŁUMACZENIE TYTUŁU) JEST SKOMPLIKOWANĄ OPOWIEŚCIĄ, KTÓRA PRZYTŁACZA ZARÓWNO OGROMEM ZAMYSŁU AUTORA, JAK I SAMĄ OBJĘTOŚCIĄ. HISTORIA DZIEJE SIĘ W LONDYNIE. FABUŁA KOMIKSU OPIERA SIĘ NA PRAWDZIWYCH WYDARZENIACH, KTÓRE OSIĄGNĘŁY RANGĘ MITU. JEST TO HISTORIA KUBY ROZPRUWACZA, A DOKŁADNIE INTERPRETACJA WYDARZEŃ I SPEKULACJI, JAKICH BYŁ CENTRALNĄ POSTACIĄ.

KOMIKS TEN JEST DZIEŁEM DWÓCH TWÓRCÓW. KLUCZOWĄ I WIODĄCĄ ROLĘ MA OCZYWIŚCIE PAN ALAN MOORE, KTÓRY, ŚWIADOMY SWYCH OGRANICZEŃ MANUALNYCH, WYBIERA WSPÓŁPRACOWNIKÓW NAJBARDZIEJ ODPOWIEDNICH DO PRZEKAZANIA JEGO WIZJI W POSTACI GRAFICZNEJ. CZŁOWIEKIEM, KTÓREMU TYM RAZEM PRZYDZIELIŁ TO ZADANIE, JEST PAN EDDIE CAMPBELL.

WSZYSTKO, CO ZOSTAŁO TU NAPISANE, I WIELE WIĘCEJ MOŻNA ZNALEŹĆ NA STRONACH „THE FROM HELL COMPANION”. ARTYZM PANA ALANA MOORA NIE NALEŻY DO NAJŁATWIEJSZYCH W ODBIORZE. CELEM POWSTANIA KSIĄŻKI JEST ZABRANIE NAS DO ŚWIATA ZWYKLE NIEDOSTĘPNEGO DLA CZYTELNIKA, PRZYBLIŻENIE DZIEŁA, KTÓRE POWSTAWAŁO PONAD DEKADĘ, ZACZĘŁO ŻYĆ WŁASNYM ŻYCIEM ORAZ NA TRWAŁE WPISAŁO SIĘ W KULTURĘ (I TO NIE TYLKO TĘ JEJ CZĘŚĆ, KTÓRĄ TWORZĄ POWIEŚCI GRAFICZNE).

ZBIÓR ZAPISKÓW, MATERIAŁÓW, WYWIADÓW, ANEGDOT I PLANSZ WPISUJE SIĘ W WIĘKSZY SCHEMAT TEGO TYPU KSIĄŻEK, CHOĆ PODOBNE KOMPENDIA ZAZWYCZAJ TWORZONE SĄ NA POTRZEBY PRZEMYSŁU FONOGRAFICZNEGO. PRZYKŁADEM MOŻE BYĆ PRACA ZBIOROWA OPISUJĄCA PIOSENKA PO PIOSENCE, W JAKI SPOSÓB POWSTAŁ JEDEN Z NAJBARDZIEJ NIEZAPOMNIANYCH KONCERTÓW NIRVANY: NIRVANA MTV UNPLUGGED. KSIĄŻKA POKAZUJE BOGATE TŁO CAŁEGO PROCESU, TŁUMACZY ZNACZENIE KAŻDEJ PIOSENKI, POZWALA DOSTRZEC NOWE INTERPRETACJE I OPOWIADA HISTORIE ZWIĄZANE Z WYKONANIEM.

WIELKIE PODZIĘKOWANIA NALEŻĄ SIĘ WYDAWNICTWU TOP SHELF I PANU EDDIEMU CAMPBELLOWI, JAK RÓWNIEŻ WYDAWNICTWU KNOCKABOUT COMICS. A CZEMU IM, MOŻNA DOWIEDZIEĆ SIĘ JUŻ Z LEKTURY „THE FROM HELL COMAPANION”. WYSTARCZY POWIEDZIEĆ, ŻE WIĘKSZOŚĆ MATERIAŁÓW PREZENTOWANYCH W KSIĄŻCE NIGDY NIE MIAŁA UJRZEĆ ŚWIATŁA DZIENNEGO. PRAWIE SZEĆSET STRON PANELI „FROM HELL”, KOLEJNE WYDANIA, OD ZESZYTOWYCH PO ZBIORCZE CZY MISTERNE WYKONANIE W CZARNOBIAŁEJ FORMIE – TO WSZYSTKO SKŁADA SIĘ NA OPOWIEŚĆ GRAFICZNĄ WSZECH CZASÓW, A KLUCZ DO NIEJ ZAWIERA „THE FROM HELL COMPANION”. TAK JAK W PRZYPADKU KONCERTU UNPLUGGED, ORYGINALNY KOMIKS STAŁ SIĘ SYMBOLEM. DLA PANA EDDIEGO CAMPBELLA JEST TO NAJWAŻNIEJSZY WKŁAD, JAKI RYSOWNIK MIAŁ W GATUNEK GRAPHIC NOVEL.

FORMA WIZUALNA KOMIKSU OD POCZĄTKU BYŁA TRUDNA W ODBIORZE. WARSZTAT I SPOSÓB RYSOWANIA PANA CAMPBELLA JEST CHARAKTERYSTYCZNY DLA PASKÓW KOMIKSOWYCH: NIECO NIEDBAŁY I PRYMITYWNY, BRUDNY, SKŁADAJĄCY SIĘ Z CHAOTYCZNYCH Z POZORU KRESEK. BYŁ ON JEDNAK IDEALNY DLA EFEKTU, JAKI CHCIAŁ UZYSKAĆ PAN ALAN MOORE. NIE JEST ON MOŻE NAJBARDZIEJ PORYWAJĄCY DLA CZYTELNIKA, JEDNAK PAN ALAN MOORE NIGDY TEŻ NIE STAWIAŁ POPRZECZKI NISKO.

STRACH PRZED WYZWANIEM, JAKIE ZOSTAŁO POSTAWIONE PRZED RYSOWNIKIEM, JEST UZASADNIONY. PAN EDDIE CAMPBELL JEST NASZYM PRZEWODNIKIEM. W CAŁYM PROCESIE TWÓRCZYM TOWARZYSZĄCYM BUDOWIE TEJ MISTERNEJ KONSTRUKCJI, JAKĄ JEST HISTORIA MORDERSTW Z „FROM HELL”, WIDZIMY JEGO ZMAGANIA Z BARDZO KONKRETNYMI WYMAGANIAMI ZE STRONY JEGO PARTNERA.

FORMA NARRACYJNA, JAKĄ WYBRAŁ PAN EDDIE CAMBELL, JEST CIEKAWA, PRZYPOMINA GAWĘDĘ, ZBIÓR ANEGDOD ARTYSTY OPOWIADAJĄCEGO O SWOJEJ PRACY. ŚWIETNIE KONTRASTUJE Z DRUGIM GŁOSEM W DYSKUSJI. PAN ALAN MOORE WYSTĘPUJE GŁÓWNIE W ROLI ZLECENIODAWCY, KTÓRY CHCE ZREALIZOWAĆ SWOJE WIELKIE DZIEŁO. NICZYM ARCHITEKT KREATOR STAWIA PRZED SWOIM WSPÓŁPRACOWNIKIEM CORAZ TO NOWSZE WYZWANIA. PANEL PO PANELU ROZTACZA PRZED NIM WIZJE. JEST TO NIEZWYKŁA OKAZJA, BY W PEŁNI DOCENIĆ KUNSZT OBU ARTYSTÓW.

SŁAWA PANA ALANA MOORA WYPRZEDZA JEGO OSOBĘ. DZIĘKI „THE FROM HELL COMPANION” MAMY OKAZJĘ NA WŁASNE OCZY PRZEKONAĆ SIĘ, CZEMU UZYSKAŁ TAKĄ, A NIE INNĄ REPUTACJĘ. „THE COMPANION” SKŁADA SIĘ GŁÓWNIE Z NOTATEK, JAKIE PAN CAMPBELL OTRZYMAŁ OD SWOJEGO WSPÓLNIKA. ZACHOWANO ICH ORGINALNĄ FORMĘ, INGERENCJĘ OGRANICZONO DO MINIMUM. PLANSZA PO PLANSZY, PANEL PO PANELU, WIDZIMY, JAK POWSTAWAŁ KOMIKS.

ORYGINALNA KORESPONDENCJA JEST NIEZWYKŁA. JEŻELI PRZEŚLEDZIĆ TEKST TEJ RECENZJI, MOŻNA OTRZYMAĆ PRÓBKĘ TEGO, CO CZEKA CZYTELNIKA W „THE COMPANION”. PAN ALAN MOORE UŻYWA TYLKO WIELKICH LITER, PODOBNEJ CZCIONKI – MOŻNA SAMEMU OCENIAĆ, JAKI MA TO WPŁYW NA ODBIÓR. WARSTWA JĘZYKOWA TEKSTU POKAZUJE NAM CZŁOWIEKA ŚWIADOMEGO SWYCH WAD, ZDAJĄCEGO SOBIE SPRAWĘ, ŻE MOŻE BYĆ ONIEŚMIELAJĄCY; CO CIEKAWE, WYŁANIA SIĘ RÓWNIEŻ OBRAZ CZŁOWIEKA PEŁNEGO PASJI, DOSADNEGO, Z BŁYSKOTLIWYM ŻARTEM, MÓWIĄC PROŚCIEJ: NIETUZINKOWEGO.

„THE FROM HELL COMPANION” JEST NA PEWNO WARTOŚCIOWĄ POZYCJĄ. JEST TO UNIKATOWY I DOSKONAŁY SPOSÓB, BY DOWIEDZIEĆ SIĘ, JAK TAK NAPRAWDĘ WYGLĄDA PRACA SCENARZYSTY KOMIKSOWEGO. ODBIORCA WIDZI EFEKT FINALNY W POSTACI PANELI, TEKST I OBRAZ ZŁĄCZONY W IDEALNĄ CAŁOŚĆ. JEDNAKŻE NIEWIELE OSÓB ZDAJE SOBIE SPRAWĘ, JAK PANEL WYGLĄDA PIERWOTNIE, ZANIM UJRZYMY GO W GOTOWYM KOMIKSIE. ZAZWYCZAJ HISTORIA OBRAZKOWA PRZEMAWIA DO NAS PIĘKNYMI RYSUNKAMI, GDZIE DYMKI KOMIKSOWE SĄ UZUPEŁNIENIEM; ZA NAJWIĘKSZE DZIEŁA CZASEM UWAŻA SIĘ NAWET KOMIKS NIEMY, POROZUMIEWAJĄCY SIĘ Z ODBIORCĄ JEDYNIE OBRAZEM. SCENARZYSTA KOMIKSOWY POZOSTAJE W CIENIU DZIEŁA GRAFIKA. LEKTURA DAJE NAM NOWE SPOJRZENIE NA KAŻDY PASEK KOMIKSOWY, ŚWIADOMOŚĆ PROCESU POWSTANIA KAŻDEGO PANELU POSZERZA PERSPEKTYWĘ. TO WIEDZA O TYM, W JAKI SPOSÓB SCENARZYSTA, USTAWIAJĄC SCENĘ, KREUJE, NICZYM CHOREOGRAF I REŻYSER W JEDNYM.

NAJWAŻNIEJSZYM ELEMENTEM „THE FROM HELL COMPANION” JEST SPOSÓB, W JAKI PAN EDDIE CAMPBELL POSTANOWIŁ OMAWIAĆ POSZCZEGÓLNE KADRY I PANELE ZNANE NAM Z „FROM HELL”. POLECAM UŻYC DO TEGO WŁASNEGO EGZEMPLARZA KOMIKSU, KIEDY DZIĘKI LEKTURZE OBU POZYCJI NA NOWO POZNAMY TO DZIEŁO, ZOBACZYMY NOWE POSTACIE, JAK CHOĆBY ALBINOSA NA ŁAŃCUCHU; ANONIMOWY TŁUM ZATŁOCZONEGO LONDYNU PRZESTANIE BYĆ TYLKO RZEKĄ LUDZI, A STANIE SIĘ WAŻNĄ CZĘŚCIĄ OPOWIEŚCI. TRZEBA JEDNAK LOJALNIE UPRZEDZIĆ, ŻE POZNANIE W PEŁNI „FROM HELL” TO BENEDYKTYŃSKA PRACA I NALEŻY SIĘ ZAOPATRZYĆ W LUPĘ ORAZ MNÓSTWO CZASU I CIERPLIWOŚCI. NIEKTÓRE SZCZEGÓŁY SĄ TAK MAŁE, ŻE UMYKAJĄ, MIMO IŻ WIEMY Z DOKŁADNOŚCIĄ CO DO CENTYMETRA, CO ZNAJDUJE SIĘ W DANYM KADRZE.

JEDYNY ZARZUT, JAKI MOŻNA SKIEROWAĆ POD ADRESEM TEGO ZBIORU, TO ŻE MIMO SWOJEGO ROZMIARU (PRAWIE TRZYSTU STRON TEKSTU, ILUSTRACJI, KOMENTARZY I PANELI KOMIKSOWYCH) NIE JEST TO DZIEŁO KOMPLETNE – POSZERZA WIEDZĘ NA TEMAT ZAWARTOŚCI KOMIKSU, JEDNAK POZOSTAWIA WIELE DO ODKRYCIA CZYTELNIKOWI. NIE ZAWIERA WSZYSTKICH TEKSTÓW KULTURY, ANEGDOTEK ORAZ MATERIAŁÓW FILMOWYCH ZWIĄZANYCH Z TYM WIELKIM DZIEŁEM. DZIEJE SIĘ TAK, GDYŻ JEST TO FIZYCZNIE NIEMOŻLIWE, OGRANICZA NAS FORMA, JEDNAK JEST TO WSPANIAŁY ZACZĄTEK ZACHĘCAJĄCY DO WŁASNYCH POSZUKIWAŃ.

KSIĄŻKA POZWALA CZYTELNIKOWI BŁĄDZIĆ PO BARDZIEJ OSOBISTYCH OBSZARACH PRACY OBU ARTYSTÓW. MAMY TU OPOWIEŚĆ O WIELKIEJ PRZYJAŹNI, KTÓRA ZAWIĄZAŁA SIĘ POMIĘDZY WSPÓŁPRACOWNIKAMI ORAZ O TYM, W JAKI SPOSÓB PRACA NAD „FROM HELL” WPŁYNĘŁA NA ICH ŻYCIE. MOŻEMY PRZYJRZEĆ SIĘ NAWET RYSUNKOM WYKONANYM PRZEZ DZIECI PANA CAMPBELLA ORAZ ZNALEŹĆ INFORMACJE O TYM, JAKI MIAŁY ONE WKŁAD W POWSTANIE TEJ MROCZNEJ OPOWIEŚCI. OTRZYMUJEMY TEŻ UNIKALNĄ MOŻLIWOŚĆ POZNANIA PIERWOWZORÓW MIEJSC, W KTÓRYCH ROZGRYWA SIĘ AKCJA I PRZYJRZENIA SIĘ SZTUCZKOM, KTÓRYMI POSŁUGIWALI SIĘ AUTORZY. ODKRYWANIE TYCH WSZYSTKICH SEKRETÓW JEST ZACHWYCAJĄCE.

„COMPANION” JEST POZYCJĄ ZARÓWNO DLA OSÓB, KTÓRE NIE ASPIRUJĄ DO MIANA ZNAWCÓW TEMATU, JAK I TYCH, KTÓRE UWAŻAJĄ, ŻE TO MIANO IM SIĘ NALEŻY. LEKTURA TEGO DZIEŁA MOŻE ZMIENIĆ TO MNIEMANIE DIAMETRALNIE. ZNAJOMOŚĆ OJCZYSTEGO JĘZYKA PANA ALANA MOORE’A JEST JEDNAK NIEODZOWNA, NIE DA SIĘ PRZYSWOIĆ CAŁEJ TEJ WIEDZY BEZ DOŚĆ WYSOKIEGO POZIOMU ZNAJOMOŚCI ANGIELSKIEGO. JEST TO WARUNEK KONIECZNY, BY MÓC CIESZYĆ SIĘ PODRÓŻĄ, W KTÓRĄ PANOWIE MOORE I CAMPBELL CHCĄ NAS ZABRAĆ.

DOBRĄ WIADOMOŚCIĄ BĘDZIE NA PEWNO TO, ŻE WYDAWNICTWO TOP SHELF ZORGANIZOWAŁO WYPRZEDAŻ CZĘŚCI SWOICH TYTUŁÓW, WŚRÓD KTÓRYCH ZNALAZŁ SIĘ RÓWNIEŻ „THE FROM HELL COMPANION”. CENA OKŁADKOWA ZBIORU TO $29,95 PLUS KOSZTY PZRESYŁKI. CENA PROMOCYJNA JEST NAPRAWDĘ ATRAKCYJNA, WYNOSI JEDYNIE $3. NIESTETY KOSZTY PRZESYŁKI WAHAJĄ SIĘ ZALEŻNIE OD REGIONU. PROMOCJA KOŃCZY SIĘ 27.09 DOKŁADNIE W MOJE URODZINY, ALE ŁOWCY OKAZJI POWINNI NASTAWIĆ SIĘ NA WIĘCEJ TAKICH INCJATYW W PRZYSZŁOŚCI.

MOŻNA OCZYWIŚCIE SPRÓBOWAĆ SPROWADZIĆ TĘ POZYCJĘ Z WYSP BRYTYJSKICH POPRZEZ WYDAWNICTWO KNOCKABOUT COMICS. WARTO. NIE TYLKO DLATEGO, ŻE JEST TO ZBIÓR NA TEMAT JEDNEGO Z NAJLEPSZYCH KOMIKSÓW OSTATNICH LAT CZY DLATEGO, ŻE POZNAJEMY JEDNEGO Z NAJBARDZIEJ KONTROWERSYJNYCH ARTYSTÓW ŚWIATKA KOMIKSOWEGO. WARTO PRZEDE WSZYSTKIM DLATEGO, ŻE KAŻDY FAN POWINIEN POSIADAĆ TĘ POZYCJĘ W SWOJEJ BIBLIOTECE, NIEZALEŻNIE, CZY JEST FANEM KOMIKSU, CZY KUBY ROZPRUWACZA.

DZIĘKUJEMY WYDAWNICTWU TOP SHELF ZA UDOSTĘPNIENIE EGZEMPLARZA DO RECENZJI.

RAFAŁ POŚNIK

” TYTUŁ: THE FROM HELL COMPANION”
OPRAWA: MIĘKKA ZE SKRZYDEŁKAMI
STRON: 288
FORMAT: 0.7 x 7.3 x 9.6 “
PAPIER: OFFSETOWY
WYDAWCA: Top Shelf Productions (May 28, 2013)
JĘZYK: ANGIELSKI
CENA: 29,95$
ISBN-10: 1603093036