ZASADY WYWIERANIA WPŁYWU NA LUDZI. TEORIA I PRAKTYKA. KOMIKS
Kiedy po raz pierwszy dowiedziałem się, że powstała komiksowa adaptacja jednej z najważniejszych książek w historii psychologii, w pierwszej chwili zaniepokoiłem się; czy to aby na pewno dobry pomysł i czy da się stworzyć dobrą opowieść obrazkową na podstawie niefabularnego dzieła Roberta Cialdiniego? Uzmysłowiłem sobie jednak, że przecież możliwości języka komiksu są niemal nieograniczone i dla zdolnego autora nic nie jest niemożliwe. Przypomniałem sobie także, że w pierwotnej wersji swojej książki Cialdini dla zobrazowania opisywanych zjawisk kilkukrotnie sięgnął po fragmenty komiksów, między innymi po paski „Farmy Orsona” Jima Davisa czy „Calvina i Hobbesa” Billa Wattersona.
Wydana po raz pierwszy dwadzieścia lat temu jako „Wywieranie wpływu na ludzi” (potem uzupełniona i wznowiona pod obecnym tytułem: „Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka”) książka stanowi efekt kilkunastu lat badań i obserwacji dotyczących mechanizmów wpływania na ludzi. W mojej ocenie to pozycja wybitna, łącząca w unikatowy sposób interesującą formę z niezwykle cenną treścią. Z autora uczyniła największą (może obok Philipa Zimbardo) gwiazdę współczesnej psychologii.
I chyba właśniekreowaniu Cialdiniego na „psychologa-celebrytę” służy głównie komiks Nadji Baer i Nathana Luetha.Nie przez przypadek zresztą trzeba się trochę naszukać, żeby odnaleźć w publikacji nazwiska autorów – wszędzie za to znajdziemy nazwisko Cialdiniego. Amerykański badacz gra tu główną rolę superagenta – żeby nie powiedzieć superbohatera – który na czele swojego oddziału broni ludzkości przed zakusami Sił Ciemności. Owa wroga armia zamierza przemienić ludzi w pozbawione własnej woli istoty. Na szczęście przeciwstawia jej się Robert Cialdini, który dzięki znajomości sześciu zasad wywierania wpływu na ludzi potrafi zneutralizować nawet najbardziej wymyślną broń przeciwnika.
W praktyce fabuła jest, jak łatwo zgadnąć, jedynie pretekstem dla wygłoszenia kilkudziesięciu monologów (czasem dla niepoznaki ubranych w quasi-dialogi) na temat teorii i praktyki wpływu. Jeśli dodamy do tego zaledwie poprawne rysunki, stanie się jasne, że jako komiks „Zasady wywierania wpływu…” prezentuje się dość przeciętnie. Można się nawet zżymać, że autorzy utrwalają stereotyp komiksu jako medium miałkich, napchanych akcją fabułek; niewątpliwie bardziej utalentowani twórcy wycisnęliby z materiału wyjściowego zdecydowanie więcej.
Wszystko to nie zmienia faktu, że treści zawarte w tym komiksie to kanon wiedzy o funkcjonowaniu międzyludzkim. I choć manipulowanie innymi budzi w nas negatywne konotacje, to w istocie robimy to wszyscy: marketingowiec, który pragnie zwiększyć sprzedaż swojego produktu; twórca komiksów, który próbuje wywołać w czytelniku określone emocje; kandydat donna stanowisko pracy, który podczas rekrutacyjnej rozmowy chce wywrzeć dobre wrażenie na przyszłym pracodawcy; rodzic, który kształtuje pożądane zachowania swojego dziecka; chłopak, który na randce próbuje zaimponować atrakcyjnej dziewczynie. Bez względu na to, z jakich powodów chcemy manipulować innymi, lub przed jakiego rodzaju niepożądaną manipulacją się bronić, „Zasady wywierania wpływu na ludzi. Teoria i Praktyka. Komiks” to doskonały początek przygody z koncepcjami Roberta B. Cialdiniego.
Dziękujemy wydawnictwu Helion za udostępnienie egzemplarza komiksu do recenzji.
Michał Siromski
Zasady wywierania wpływu na ludzi. Teoria i Praktyka. Komiks
Tytuł oryginału: Influence: Science and Practice – Graphic Edition
Scenariusz: Robert B. Cialdini, Nadja Baer
Rysunki: Nathan Lueth
Tłumaczenie: Arkadiusz Romanek
Wydawca: Helion
Wydawca oryginalny: Profile Books
Data wydania: 2013
Data wydania oryginału: 2012
Liczba stron: 64
Format: 165×240 mm
Oprawa: miękka
Papier: offset
Druk: czarno-biały
Dystrybucja: księgarnie, internet
Cena: 29,00 zł