Bois Maury_Dulle Griet_okładkaDruga seria historycznego cyklu poświęconego rodowi de Bois Maury najwyraźniej stanowi dla Hermanna doskonałą okazję do eksperymentowania. Pierwszy tom był sygnałem radykalnej zmiany stylu graficznego. Tom drugi zapoczątkował współpracę Hermanna z synem. Natomiast tom trzeci przynosi (udaną) próbę zmierzenia się z malarskimi interpretacjami historycznej rzeczywistości.

„Dulle Griet” stanowi komiksową wariację na temat obrazu o tym samym tytule namalowanego przez Pietera Bruegla Starszego (reprodukcja obrazu znalazła się w komiksie). „Dulle Griet”, czyli „Szalona Małgorzata” (lub też „Szalona Gocha”), to obraz olejny namalowany w 1562 roku, który można podziwiać w Museum Mayer van den Bergh w Antwerpii. Spośród różnych interpretacji tego obrazu do opowieści przedstawionej w komiksie najlepiej pasuje chyba ta, w której przedstawiona na nim postać szalonej kobiety interpretowana jest jako ucieleśnienie herezji. Tło opowieści zawartej w komiksie stanowi bowiem bezwzględna walka z heretykami (luteranami) prowadzona przez chrześcijańskich inkwizytorów.

Bois Maury_Dulle Griet_1a

Akcja komiksu rozgrywa się w jakimś flandryjskim mieście, do którego przybywa tajemniczy jeździec poszukujący niejakiego Renaeta Devosa. Okazuje się, że przywozi on ze sobą dar od brata Renaeta – Jana. Tym braterskim prezentem dla Renaeta, który żyje „wedle cnotliwych zasad Lutra, ale niestety w wielkiej biedzie”, jest znaczna suma pieniędzy rozpalająca wyobraźnię okolicznych mieszkańców. Szczególnie jednego – niejaki Kleinbier, który obserwował scenę przekazania pieniędzy, uznał, że może tu ugrać coś dla siebie. Wiedział bowiem, że Devos jest luteraninem, czyli heretykiem, i można to wykorzystać jako pretekst do zagarnięcia tych pieniędzy. Tak rozpoczyna się intryga, która stanowi dosadną ilustrację powiedzenia „pieniądze szczęścia nie dają”.

Bois Maury_Dulle Griet_2a

Kleinbier przekazuje informacje o pieniądzach profosowi Jansenowi, który od razu zamyka Devosa w Wieży Westchnień za „konszachty z herezją luterańską”, gdzie zajmuje się nim inkwizytor Titelman. W całą intrygę zamieszani są również Toone (syn Davosa), jego znajoma Tinneke oraz jej matka Grieta (to właśnie ona jest wzorowana na szalonej Gośce z obrazu Bruegla). Na planszach komiksu pojawia się także tajemniczy Hugon, który opętał Grietę, oraz – oczywiście – jeden z przedstawicieli rodu de Bois Maury, któremu tym razem przypada w udziale raczej drugoplanowa rola. Wypadki toczą się bardzo szybko, a płonące inkwizycyjne stosy wyznaczają rytm opowieści i prowadzą do spektakularnego finału, w którym rozgrywa się apokaliptyczna scena znana z obrazu Bruegla. Kadry komiksu zresztą uświetnia także sam mistrz we własnej osobie. Autorzy ukazali malarza jako artystę nieustannie wędrującego po mieście i obserwującego sceny, które mogłyby stać się tematami jego obrazów. Świat widziany oczami Bruegla jest pełen demonów, szalonych ludzi i wrót piekielnych. Płonące stosy inkwizycji stają się dzięki jego wyjątkowej wyobraźni wylęgarnią różnej maści demonów, które aż proszą się o to, by uwiecznić je na obrazach.

Bois Maury_Dulle Griet_3a

Graficznie komiks prezentuje się podobnie jak dwa poprzednie tomy. Hermann nadal rozwija swój malarski styl, tym razem doskonaląc przedstawianie scen nocnych. Utrzymane w ciemnych barwach rysunki rozjaśniane są jedynie srebrzystym światłem księżyca, co nadaje tej rozgrywającej się w zimowym krajobrazie opowieści wyjątkowy charakter. Jeżeli dodamy do tego kontrastujące tu i ówdzie płomienie stosów, na których płoną heretycy i z których wyłaniają się złowieszcze demony, to uzyskamy pełen obraz szaleństwa, którego ofiarą padła tytułowa Grieta.

W „Dulle Griet” spółka Hermann i syn nadal utrzymuje się w konwencji, która została zapoczątkowana w „Assuncie”. Mamy tu do czynienia z kolejnym skokiem w czasie i przestrzeni. Zdarzenia opisane w pierwszym tomie serii rozgrywały się pod koniec XIII wieku na Sycylii, akcja „Rodrigo” przeniosła się w pierwszą połowę XIV wieku do targanej konfliktami Kastylii, natomiast zdarzenia opisane „Dulle Griet” rozgrywają się w XVI wieku we Flandrii. Nowe czasy, nowe miejsce, ale nadal ten sam klimat interesującej opowieści umiejętnie wkomponowanej w historyczne realia.

Dziękujemy Wydawnictwu Komiksowemu za udostępnienie egzemplarza do recenzji.

Paweł Ciołkiewicz

Tytuł: „Bois-Maury. Tom 3. Dulle Griet”
Tytuł oryginału: „Les Tours de Bois Maury. Dulle Griet”
Scenariusz: Yves H.
Rysunki: Hermann
Kolor: Hermann
Tłumaczenie: Wojciech Birek
Wydawca: Wydawnictwo Komiksowe
Data polskiego wydania: 2015
Wydawca oryginału: Glénat
Data wydania oryginału: 2006
Objętość: 46
Format: 225 x 295 mm
Oprawa: twarda
Papier: kredowy
Druk: kolorowy
Dystrybucja: księgarnie/internet
Cena okładkowa: 39,90 złotych