Szeroka oferta tytułów, debiuty nowych wydawców, nowe ekskluzywne wydania klasycznych arcydzieł, udane ekranizacje komiksów, wizyty światowych megagwiazd – polscy miłośnicy komiksów w 2014 roku mogli narzekać chyba tylko na… zbyt szczupłe portfele. Tradycyjnie Magazyn KZ przygotował dla was subiektywny przegląd najciekawszych wydarzeń roku. Przeżyjmy to jeszcze raz!
STYCZEŃ
Rok zaczyna się mocnym uderzeniem. Zza oceanu docierają wieści, że Clarence Weatherspoon (czyli Janusz Pawlak) zadebiutuje w stajni Dark Horse komiksem „Toshiro”, przedstawiającym przygody znanego z „Produktu” mechanicznego samuraja.
Wydawnictwo Hachette startuje z kolekcją albumów „Thorgala”, zaś Studio Human Ark rusza z pracą nad pilotażowym odcinkiem animowanej wersji komiksu Rafała Skarżyckiego i Tomasza Leśniaka „Tymek i Mistrz”. Dla odmiany Telewizja Polska emituje ostatni odcinek serialu sensacyjnego „Krew z krwi”, w którym dość istotną rolę odgrywają… plansze komiksów Jerzego Wróblewskiego.
W Nadbałtyckim Centrum Kultury w Gdańsku odbywają się warsztaty komiksowe „Kobiety dla demokratycznej (r)ewolucji”, w których uczestniczą rysowniczki z Polski i Egiptu.
We Wrocławiu rusza pierwsza edycja „Złotych Kurczaków”, imprezy poświęconej niezależnej scenie komiksowej. W jej trakcie rozdane zostają nagrody dla niezależnych twórców: za najlepszy zin 2013 roku uznano „Maszin #6”, najlepszy komiks – „Szlamu Król” Łukasza Kowalczuka, najlepszym scenarzystą zostałJan Mazur, zaś rysownikiem – Jacek Kuziemski.
Daniel Gutowski i Michał Rzecznik wygrywają statuetkę SuperHiro przyznawaną przez magazyn „Hiro” w kategorii Komiks/Książka. Maciej Pałka zostaje nominowany w plebiscycie „Kuriera Lubelskiego” na człowieka roku 2013, zaś Dominik Szcześniak otrzymuje stypendium prezydenta Lublina na realizację komiksu.
Miesiąc kończy się jednak smutno – 28 stycznia umiera nagle znakomity belgijski rysownik Philippe Delaby.
LUTY
Na brytyjskiej stronie Wielkiej Kolekcji Komiksów Marvela pojawia się informacja, że kolekcja nie skończy się na 60 tomach, co natychmiast prowokuje spekulacje o rozszerzeniu także polskiej wersji, co wkrótce rzeczywiście staje się faktem. Z kolei do części polskich kiosków trafia test kolekcji figur szachowych z bohaterami wydawnictwa DC Comics (na pierwszy ogień idzie Batman jako Biały Król).
TV Puls rozpoczyna emisję serialu „Arrow”, opartego na popularnym komiksie DC Comics. Fanów DC elektryzują także plotki zza oceanu, mówiące o przygotowaniach do realizacji seriali opartych na klasykach Vertigo – „DMZ” i „Preacher”.
Pod koniec miesiąca westernową serią „Durango” debiutuje nowy wydawca komiksowy – Elemental, zaś po kilku latach prac zakończony zostaje niezwykły Project Pieces, trafiając do Księgi Rekordów Guinnessa w kategorii „największej liczby współtwórców opublikowanego komiksu”. Lutowe wydanie magazynu „Polonistyka” poświęcone zostaje tematyce komiksu.
MARZEC
4 marca zostaje ogłoszona lista zwycięzców w zorganizowanym przez wydawnictwo Egmont konkursie im. Janusza Christy na komiks dla dzieci. Główną nagrodę odbiera Izabela Dudzik za komiks „Dorosłość”.
Do szkół średnich trafia 60 tys. egzemplarzy komiksu propagującego równość w dostępie do zatrudnienia (autorstwa Joanny i Bogumiła Nowickich oraz Tomasza Kleszcza), którego realizacja współfinansowana jest z funduszy europejskich. Z kolei komiksowi poświęcony zostaje numer kwartalnika o książkach dla dzieci i młodzieży „Ryms”.
Poznań i Warszawę odwiedza kanadyjski rysownik Guy Delisle. Do sklepu Google Play trafia „Bler: An improved version of life”, czyli anglojęzyczna wersja pierwszej części komiksowej serii Rafała Szłapy. Za to w Stanach Zjednoczonych Dark Horse wydaje pierwszy zeszyt serii „The Witcher”, będącej rozwinięciem wiedźmińskich gier.
Ciekawie jest też w polskich kinach, gdzie debiutują „Noe” Darrena Aronofskiego oraz „Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz”, zbierając zresztą dobre recenzje.
KWIECIEŃ
Egmont publikuje album „Batman: Śmierć Rodziny”, wydając tym samym największy bestseller roku; komiks rozchodzi się tak szybko, że już kilka miesięcy później potrzebny będzie dodruk.
Na Comixology debiutuje „George the Hedgehog”, czyli angielskojęzyczna wersja „Jeża Jerzego”, jednej z najważniejszych współczesnych polskich serii komiksowych. Z kolei w USA ukazuje się czwarty numer miniserii Marvela „What if: Age of Ultron” z rysunkami Piotra Kowalskiego.
W Krakowie odbywa się trzecia edycja Krakowskiego Festiwalu Komiksu, zbierając jednak nie najlepsze oceny. Znacznie lepiej wypada Bydgoski Konwent Komiksu i Gier, zaś największym jego wydarzeniem jest nowe wydanie „Łaumy” Karola Kalinowskiego.
Adam Radoń z woli Królewskiej Mości Króla Belgii Filipa otrzymuje odznaczenie Kawalera Orderu Leopolda II. We wrocławskim Kinie Nowe Horyzonty odbywa się kolejna edycja przeglądu „Moico Enjoy Movies”, zaś tematem przewodnim są mniej znane odsłony kultowych komiksowych postaci. Po długim oczekiwaniu ogłoszone zostają wyniki konkursu na komiks o Powstaniu Warszawskim – zwyciężają Ernesto Gonzales i Grzegorz Janusz komiksem „Jesienią”.
30 kwietnia odbywa się premiera pierwszego słuchowiska studia Sound Tropez na podstawie „Thorgala”, prawdziwa bomba wybucha jednak dzień wcześniej, gdy Wytwórnia Walta Disneya ujawnia obsadę VII epizodu Gwiezdnych wojen.
MAJ
Maj to oczywiście przede wszystkim Festiwal Komiksowa Warszawa z doborową obsadą zagranicznych gości (Hermann Huppen, Rutu Modan, Tony Sandoval). Przy okazji festiwalu tradycyjnie Polskie Stowarzyszenie Komiksowe przyznaje swoje nagrody. Wygrywają: „Kot Rabina” (najlepszy komiks zagraniczny wydany w Polsce), „Noir” (najlepszy polski komiks), Cyril Pedrosa (najlepszy rysownik), Michał Rzecznik (najlepszy scenarzysta) oraz Michał Śledziński (najlepsza okładka za „Czerwony Pingwin musi umrzeć”).
Podczas Festiwalu debiutuje magazyn „Smash!” poświęcony komiksom i popkulturze.
W maju odbywa się także czwarta edycja Festiwalu Komiksu Historycznego, w tym roku połączona z Nocnym Festiwalem Planszowych Gier Historycznych oraz Nocą Muzeów.
Z okazji dwudziestej rocznicy magazynu „Kaczor Donaldˮ wydawnictwo Egmont przygotowuje wielką imprezę urodzinową, zaś w ręce polskich czytelników trafia ostatni tom podstawowego cyklu kultowej serii „Hellboy”.
Aukcja Komiksu i Ilustracji w domu aukcyjnym DESA Unicum przynosi obrót w wysokości ponad 320 tys. zł; najwyższą cenę uzyskuje projekt okładki komiksowej do szwedzkiego wydania „Kapitana Klossa” autorstwa Mieczysława Wiśniewskiego. W tym samym czasie na aukcji w Paryżu amerykański kolekcjoner bije rekord, kupując oryginalną planszę z „Tintina” za prawie 2,9 miliona dolarów…
Ciekawie się dzieje w kwestii komiksowych ekranizacji. Do polskich kin trafia „X-Men: przeszłość, która nadejdzie”, zbierając bardzo pozytywne opinie. Zack Snyder publikuje na Twitterze pierwsze oficjalne zdjęcie z filmu „Batman v Superman: Dawn of Justice”, przedstawiające Bena Afflecka w stroju Batmana i nowy Batmobil. Nie brakuje też afer: MPAA odrzuca jeden z plakatów do „Sin City 2: Damulka warta grzechu” za nagie piersi Evy Green, zaś David S. Goyer zbiera cięgi za niewybredne uwagi pod adresem She-Hulk na łamach podcastu Scriptnotes.
CZERWIEC
Na początku miesiąca ukazuje się kolejny amerykański komiks z rysunkami Marka Oleksickiego („Close Your Eyes” z uniwersum Darkness). Z kolei we Francji wydany zostaje „Vreckless Vrestlers” Łukasza Kowalczuka.
W czerwcu odbywają się dwie większe imprezy komiksowe: po raz pierwszy „DwuTakt” w Toruniu i tradycyjnie już Bałtycki Festiwal Komiksu w Gdańsku. Niestety, na skutek problemów z wizami, na ten drugi nie dojeżdżają ani Roman Surżenko, ani Igor Baranko.
Marcin Podolec zostaje finalistą 5. edycji Talentów Trójki w kategorii sztuki wizualne. Polski Instytut Sztuki Filmowej przyznaje natomiast Michałowi Śledzińskiemu dotację na animowaną wersją „Osiedla Swoboda”.
Po ponad dziesięciu latach przerwy do Polski wraca słynna seria Hermanna Huppena „Jeremiah”. Za to wydawnictwo Sideca napędza rodzimym fanom Andreasa sporego strachu: zamiast długo wyczekiwanej premiery drugiego wydania zbiorczego „Rorka”, brak jakiegokolwiek kontaktu z wydawcą prowokuje lawinę spekulacji o końcu działalności. Na szczęście pod koniec miesiąca wszystko wraca do normy.
Chwilę grozy przeżywają także fani mutantów Marvela, gdy na największym amerykańskim forum komiksowym pojawia się wieść o planach skasowania wszystkich X-serii. Lawinę spekulacji przecina dopiero sam Brian M. Bendis, dementując plotkę.
W studiach Warnera otwarta zostaje wystawa „The Batman Exhibit”, na której można obejrzeć niemal wszystko, co pojawiło się na planach filmowych batprodukcji. Być może jeszcze większą sensacją jest niespodziewany powrót Billa Wattersona (ojca „Calvina i Hobbesa”) do rysowania po… dwudziestu latach przerwy.
LIPIEC
Rusza blog 1969 Toys, prezentujący robione ręcznie figurki kolekcjonerskie związane z polskimi komiksami oraz facebookowa strona inicjatywy postawienia pomnika Kajtka i Koko na molo w Sopocie. Do kiosków trafia jubileuszowy, pięćdziesiąty numer magazynu „Otaku”, poświęconego mandze i anime.
23 lipca fani świętują 75. urodziny Batmana, także w Polsce – specjalne eventy organizuje Łódzkie Centrum Komiksu oraz serwis BatCave wraz z Biblioteką Uniwersytecką w Poznaniu. Z kolei serwis Comic Book Resources przeprowadza plebiscyt na 75 najlepszych batmanowych okładek (wygrywa pierwszy zeszyt „The Dark Knight Returns”), 75 najważniejszych wrogów i przyjaciół (wygrywają Joker i Alfred), 75 najwybitniejszych twórców (wygrywają Neal Adams i Denny O’Neil) oraz 75 najlepszych historii (wygrywa „Year One”).
Spore zamieszanie wokół „Zapętlenia” Daniela Chmielewskiego. Po kilku latach zapowiedzi autor nieoczekiwanie informuje, że album jest gotowy, ale… się nie ukaże. Po pewnym czasie do gry wkracza Wydawnictwo Komiksowe oraz Timof i album ostatecznie trafia w ręce czytelników.
A w Stanach Zjednoczonych największy festiwal komiksowy na świecie, czyli San Diego Comic Con, podczas którego dowiadujemy się, że nowym Thorem będzie… kobieta, zaś funkcję Kapitana Ameryki przejmuje Sam Wilson. Warner Bros. przedstawia pierwsze oficjalne zdjęcie filmowej Wonder Woman, poznajemy także nową linię komiksów „Star Wars” (która wystartuje pod szyldem Marvela) oraz zwycięzców prestiżowych nagród Eisnera; w tym roku zwyciężają: „Saga” (najlepsza ciągła seria), „The Wake” (najlepsza seria limitowana), „Sex Criminals” (najlepsza nowa seria), „Hawkeye” (najlepszy pojedynczy zeszyt), Brian K. Vaughan (najlepszy scenarzysta) oraz Sean Murphy (najlepszy rysownik). Nas szczególnie cieszy zwycięstwo rozgrywających się w Warszawie „Zaduszek” Rutu Modan (najlepszy album graficzny).
SIERPIEŃ
W Poznaniu tradycyjnie już Festiwal Kultury Komiksowej Ligatura, podczas którego świętowane jest 10-lecie „Zeszytów Komiksowych” oraz 20-lecie „Ratmana” Tomasza Niewiadomskiego.
W sieci pojawia się „SuperHero Magazyn”, nowy magazyn poświęcony superbohaterom. Mucha Comics wydaje pierwszy polski tom „Sagi”, czyli jednej z najważniejszych amerykańskich serii ostatnich lat, dla odmiany Egmont publikuje pożegnalny numer magazynu „Star Wars Komiksˮ. Konkurs na komiks inspirowany literaturą rosyjską wygrywa Agnieszka Świętek pracą „Lisica i wilk”.
Kina szturmują „Strażnicy Galaktyki”, którzy okażą się największym przebojem roku w kategorii ekranizacja komiksu; świetnie radzi sobie także nowe filmowe wcielenie „Wojowniczych Żółwi Ninjaˮ. Fanów nieco ambitniejszego kina elektryzuje natomiast trailer „Birdmana” Alejandro Gonzáleza Iñárritu, który zapowiada się na jeden z najważniejszych filmów w historii związanych z tematyką superbohaterską.
28 sierpnia polscy miłośnicy komiksu, podobnie jak fani z całego świata, obchodzą Międzynarodowy Dzień Publicznego Czytania Komiksów, z tej okazji zorganizowane są różne imprezy.
W USA Stan Sakai powraca po przerwie związanej z osobistymi problemami do rysowania „Usagiego Yojimbo”, z kolei Ed Brubaker i Sean Phillips kończą dwudziestym czwartym numerem przebojową serię „Fatale” (która już za dwa miesiące trafia także do polskich czytelników), zaś na deser mamy awanturę o… pupę „Spider-Woman”, prezentującą się na alternatywnej okładce pierwszego numeru serii autorstwa Milo Manary. Afera kończy się wycofaniem (oficjalnie „przesunięciem”) publikacji. Tymczasem pierwszy numer „Action Comics” zostaje sprzedany za 3 207 852 dolary, tym samym bije rekord wszech czasów ceny pojedynczego komiksu.
Na niemieckim rynku pojawia się testowa wersja „DC Comics Graphic Novel Collectionˮ, wydana przez oficynę Eaglemoss, co tradycyjnie pobudza spekulacje polskich fanów o możliwości wydania kolekcji także w naszym kraju; polski oddział oficyny póki co nie ma jednak takich planów.
Do francuskich księgarń trafia komiks „L’insurrection. Avant l’orage” Marzeny Sowy i Krzysztofa Gawronkiewicza (który zostaje w październiku opublikowany także w Polsce). Dla frankofońskich czytelników jednak najważniejszą informacją jest przejęcie sterów „Thorgala” przez Xaviera Dorisona.
WRZESIEŃ
Miesiąc zaczyna się od zaskakującego, acz imponującego uderzenia Egmontu, który ogłasza wydanie ekskluzywnej kolekcji „Kanonu Komiksu”. Nieco w cieniu giganta debiutują dwa nowe wydawnictwa: Studio Lain (komiksem „ABC Warriors – Czarna dziura”) oraz Bum Projekt (pierwszym tomem niezwykłej serii „Mysia straż”).
W kinach pojawia się długo wyczekiwane „Sin City 2: Damulka warta grzechu”, ale raczej rozczarowuje, z kolei do internetu wycieka zdjęcie batmobila z planu filmu „Batman v Superman: Dawn of justice” oraz klip z testowymi zdjęciami do filmu „Popeye”.
Za sprawą wydawnictwa Ongrys do kiosków trafia pierwszy zeszyt z przygodami Kapitana Żbika po… 46 latach przerwy. Rafał Szłapa ogłasza zbiórkę na wydanie kolejnej części „Blera”, która kończy się sukcesem w ciągu… jednego dnia. Zespół Jamal publikuje animowany teledysk do utworu „Upadłem w poznaniu”, przygotowany przez Przemysława Truścińskiego i Krzysztofa Ostrowskiego.
Po siedmiu latach pracy Alan Moore kończy pisanie powieści-giganta (ponad milion słów!) zatytułowanej „Jerusalem”, zaś Marvel po wielu latach dość żenującej batalii dochodzi do porozumienia ze spadkobiercami Jacka Kirby’ego w kwestii autorstwa klasycznych postaci wydawnictwa. Amerykańskie media bardziej jednak zajmuje aresztowanie na Florydzie czternastoletniej dziewczyny, która próbowała podpalić swój dom wraz z domownikami pod wpływem (jak sama twierdzi) lektury mangi „Soul Eater”.
PAŹDZIERNIK
W Łodzi kolejna edycja najważniejszego święta polskich czytelników, czyli XXV Międzynarodowy Festiwal Komiksu i Gier, a na nim prawdziwa parada światowych gwiazd: Andreas Martens, Jean Van Hamme, Regis Loisel, Alan Grant, Ramon Perez, Zbigniew Kasprzak i oczywiście Grzegorz Rosiński. Furorę robi stoisko Studia Sound Tropez ze słuchowiskami opartymi na „Thorgalu”, „Kajku i Kokoszu” oraz „Funky Kovalu”. Niestety znów nie obywa się bez poważnej wpadki: nie najlepszy system sprzedaży biletów plus rekordowa liczba uczestników festiwalu skutkują gigantycznymi kolejkami i kilkugodzinnym oczekiwaniem na wejście.
Grand Prix festiwalowego konkursu na krótką formę zdobywa Roch Urbaniak rewelacyjną pracą „Papiernik”. Tytuł najlepszego polskiego wydawcy 2014 zgarnia Taurus Media, nagrodę publiczności za najlepszy polski album – „Opowieści niestworzone #1: Planeta uciętych kończyn” Łukasza Mazura, zaś Doktorat Humoris Causa, czyli nagrodę im. Papcia Chmiela za zasługi dla polskiego komiksu, otrzymuje Narodowe Centrum Kultury.
W tym samym czasie w Toruniu odbywa się kolejna edycja Starforce, a Łódzki Fanklub Star Wars organizuje jubileuszowe, setne spotkanie miłośników „Gwiezdnych wojenˮ.
Redaktor naczelny Alei Komiksu, Łukasz Chmielewski, rozpoczyna akcję „Przybij piątkę komiksowi”, polegającą na wskazaniu pięciu tytułów, które można polecić osobom nieczytającym komiksów. Kończy działalność zasłużony serwis DC Multiverse, ale niejako w jego miejsce rusza równie interesujący DC Maniak, blog prowadzony przez część ekipy redaktorów DC Multiverse.
Bohaterowie DC tymczasem atakują małe ekrany: debiutują telewizyjne seriale „Flash”, „Constantine” i „Gotham”. Zwłaszcza ten ostatni jest wielkim wydarzeniem jesieni, ale szybko okazuje się też sporym rozczarowaniem: choć krytycy chwalą, fani Batmana narzekają, zaś oglądalność maleje z każdym odcinkiem. Marvel nie pozostaje w tyle: na specjalnej konferencji ujawnione zostają tytuły oraz daty premier tzw. III fazy filmowych adaptacji komiksowego uniwersum, zaś w sieci furorę robi intrygujący trailer „Avengers: Age of Ultron”.
Michał Śledziński i Artur Kurasiński powtarzają osiągnięcie Rafała Szłapy i zbierają w ciągu jednego dnia środki na papierowe wydanie „Strange Years. Autumn”. Z kolei serial „Tymek i Mistrzˮ otrzymuje dofinansowanie PISF w kwocie 1,8 mln zł. W sprzedaży pojawia się nowy album legendarnego zespołu Dezerter z okładką Przemysława Truścińskiego. Forumowicze Gildii przygotowują dla wydawnictwa Hachette katalog propozycji tytułów, które miałyby się znaleźć w drugiej części Wielkiej Kolekcji Komiksów Marvela; czy propozycje zostaną uwzględnione, dopiero się okaże.
LISTOPAD
Listopadowy numer kwartalnika o książkach dla dzieci i młodzieży „Rymsˮ poświęcony jest Tove Jansson i jej Muminkom.
Po dwudziestu latach od debiutu w osiemnastu krajach jednocześnie (w tym w Polsce) ukazuje się finałowy tom kultowej serii „Neon Genesis Evangelion” autorstwa Yoshiyuki Sadamoto.
Marvel tymczasem uśmierca jedną z najważniejszych swoich postaci – Wolverine’a, wydaje także „Marvel 75th Anniversary Omnibus” – 1400-stronicową księgę z najlepszymi komiksami, wybranymi w głosowaniu przez fanów. Do kin wchodzi „Big Hero 6”, pierwszy film Disneya oparty na marvelowskiej marce. Za to wygłupia się DC Comics, próbując iść na wojnę z… hiszpańskim klubem piłkarskim Valencia CF o widniejący w herbie klubu wizerunek nietoperza (najwyraźniej prawnicy DC przegapili fakt, że nietoperz jest elementem związanym z heraldyką Walencji od kilkuset lat…).
Miesiąc kończy się smutną informacją o śmierci Stanisława Mikulskiego, który na zawsze pozostanie w pamięci jako twarz telewizyjnego i komiksowego Hansa Klossa.
GRUDZIEŃ
6 grudnia w Poznaniu odbywa się Comics Wars, impreza poświęcona największym komiksowym uniwersom. Wnuczka Janusza Christy, Paulina Christa, wraz z grupą zaprzyjaźnionych komiksiarzy zakłada Fundację Kreska im. Janusza Christy, której celem jest gromadzenie pamiątek związanych z twórczością wielkiego artysty.
Marvel zdradza, że Benedict Cumberbatch wcieli się w rolę Doktora Strange’a, zaś DC i Warner Bros. ujawniają sensacyjną obsadę ekranizacji „Suicide Squad”. Fanów Batmana elektryzuje za to plotka o możliwym kolejnym sequelu „The Dark Knight Return”, skupiającym się tym razem na losach Carrie Kelley (komiks mieliby wspólnie zrealizować Frank Miller i Scott Snyder).
Grudzień to także tradycyjny miesiąc ujawniania planów wydawnictw na przyszły rok. Najprzyjemniej zaskakuje chyba Studio Lain zapowiedzią publikacji serii komiksów Alana Moore’a z łamów magazynu „2000 AD”.
