TOP 10

TOP 10

ZA ROK 2010 WEDŁUG KZ

Szanowni Państwo, jak co roku przedstawiamy podsumowanie mijających dwunastu miesięcy na naszym rynku. Tym razem jest nawet lepiej niż poprzednio, lecz krążą pogłoski, że to już taniec na Titanicu. Wyższy VAT, problemy z dystrybucją, duża liczba tytułów o niewielkich nakładach złożyły się na niedawne zamrożenie działalności wydawniczej kilku głównych graczy.

Tym będziemy się jednak martwić w roku obecnym, na razie przyjrzyjmy się najlepszym – naszym zdaniem – komiksom, jakie ukazały się w 2010. Jest to naprawdę wyśmienita kolekcja, którą można śmiało polecić każdemu.

TOP 10 KOMIKSÓW

1. „Skład główny”. Jeszcze niedawno można by sądzić, że leniwie tocząca się akcja na kanadyjskiej prowincji nie jest tym, co twardogłowi komiksiarze cenią szczególnie wysoko. Od wydania „Składu głównego” Loisela i Trippa sytuacja ta uległa zmianie – okazuje się, że znakomity komiksowy warsztat i piękne, malarskie pejzaże Quebecu przypadły naszej redakcji do gustu bardziej niż jakakolwiek propozycja z niezwykle bogatej ubiegłorocznej oferty. Loisel w wydaniu obyczajowym zdecydowanie pokonał Loisela w klimatach fantasy, jakiego znamy z cyklu o Ptaku Czasu.

2. „Arq” tom 2. W zeszłym roku na miejscu piątym, teraz na podium – Andreas pokazuje, że jego główna seria dla wydawnictwa Delcourt staje się jeszcze lepsza z każdym kolejnym albumem. Egmont poszedł za ciosem i zaprezentował w odstępie roku dwa pierwsze cykle serii, które we Francji ukazywały się na przestrzeni kilkunastu lat. W takiej dawce ta historia nabiera nowego wymiaru, a wszystkie pogmatwane wątki można dopiero teraz złożyć w jedną całość. Jednak nie łudźmy się, autor swoim zwyczajem pozostawia kilka kluczowych pytań bez odpowiedzi, abyśmy czekali na kolejny, ostatni już integral.

3. „Krzyk ludu”. Egmont strzelił hat-tricka, posługując się terminologią z krykieta, ponieważ pierwsze trzy miejsca okupują eleganckie, twardo-okładkowe wydania zbiorcze komiksów rynku frankofońskiego. Na trzeciej pozycji ulokował się kolejny mistrzowski album nieznanego jak dotąd u nas rysownika legendy – Tardiego. Francuski mistrz posłużył się powieścią lewicującego Vautrina i stworzył z tego wielobarwną, tętniącą życiem XIX wiecznego Paryża epopeję. Pomimo sympatii obu autorów do komunardów, komiks unika zbędnego patosu i operują całą gamą środków narracyjnych, które nikogo nie pozostawią obojętnym. Znakomite.

4. „Odległa dzielnica”. Redakcja KZ nie zastanawiała się czy manga to komiks, tylko zagłosowała zgodnie na arcydzieło Jiro Taniguchiego, które z jednej strony ukazuje życie w japońskim miasteczku, a z drugiej jest uniwersalną i silnie przemawiającą do wyobraźni opowieścią o ludzkiej naturze. Można dyskutować, czy autor jest najbardziej europejskim spośród japońskich twórców, jednak faktem jest, że żaden czytelnik po zapoznaniu się z tym komiksem nie powie chyba, że jest to zbyt odległe kulturowo, aby docenić kunszt zarówno scenariusza jak i warstwy graficznej.

5. „Rany wylotowe”. Kilka lat temu w księgarni komiksowej w Paryżu sprzedawca gorąco polecał mi ten komiks, choć w końcu nie zdecydowałem się na zakup. Teraz „Exit Wounds” Rutu Modan bije rekordy popularności także nad Wisłą – podobnie jak w przypadku „Odległej dzielnicy” mamy tu burzliwe życie w leżącym w Azji kraju (nękany zamachami terrorystycznymi Izrael), a na tym tle rozgrywa się bardzo osobista, ludzka historia. Dodatkowym atutem są czytelne rysunki Rutu Modan, która swoją prostą, ale zapadającą w pamięć kreską doskonale oddaje świat w którym żyją bohaterowie komiksu.

6. „Niedoskonałości”. Adrian Tomine jest kolejnym po Jacques’u (sprawdziłem – to poprawna forma miejscownika tego imienia) Tardim mistrzem komiksu, na którego musieliśmy w Polsce trochę poczekać. A że czekać było warto, świadczy już choćby wysokie miejsce w tym podsumowaniu. Tomine jest mistrzem obserwacji codziennego życia, a jego historie, choć proste, świetnie sprawdzają się w komiksowym medium. Nie ma tu przesadnego sentymentalizmu, który trochę razi w opowieściach młodych komiksiarzy – jest właściwy dystans i małe perełki, z których możemy wydobywać najpiękniejsze elementy komiksowego świata.

7. „Księga Genesis”. To już trzeci komiks Roberta Crumba, który ukazuje się w ostatnich latach, ale pierwszy, jaki zdobył tak duże uznanie naszej redakcji. Zapewne dlatego, że jest to dzieło niezwykle ambitne, wykraczające swoim zasięgiem poza komiksowy światek. Crumb w nietypowy dla siebie sposób odsunął na bok ironię i szyderstwo i zobrazował w bardzo dosłowny sposób (bez żadnych lukrowanych upiększeń) pierwszą spośród ksiąg Starego Testamentu. W wyniku powstała potężna księga, która powinna stanąć nie tylko w domach szanujących się fanów komiksu.

8. „Osiedle Swoboda”. O tym, jak ważny jest ten komiks dla polskich czytelników świadczy już choćby to, że pomimo faktu, że jest to materiał przedrukowany z magazynu „Produkt”, cały nakład rozszedł się na pniu i już planowany jest dodruk. „Osiedle Swoboda” to głos pokolenia i kamień milowy dla komiksu w naszym kraju. Najważniejszy obok „Wilqa” cykl, jaki narodził się w popularnym magazynie. Celne obserwacje z życia polskich osiedli, które pomimo mijającego czasu niewiele straciły na swojej aktualności. Pierwsze dwa odcinki są tak doskonałe, że zmieniły mój pogląd na możliwości, jakie kryje polski komiks. Niestety zeszytowe „Osiedle Swoboda” nie było już tak dosłowne, poszło bardziej w komedię i wątki przygodowe, ale to nadal świetna lektura, na którą mam nadzieję też przyjedzie czas (w wydaniu zbiorczym).

9. „Blacksad: Piekło, spokój”. Czwarty już tom komiksu w klimatach noir z przygodami czarnego kota – detektywa autorstwa Canalesa i Guarnido wzbudził nie mniejsze zainteresowanie niż trzy poprzednie. Można by rzec, że seria ta staje się lepsza z albumu na album i nawet unikający przejmowania tytułów od innych wydawców Egmont zdecydował się na jej pociągnięcie. Wysoki wynik w rankingu pokazuje, że było to dobra decyzja (i myślę, że z biznesowego punktu widzenia Egmont też na tym tytule nie traci). Tym razem kanwą komiksu jest poszukiwanie zaginionego pianisty, ale autorzy wykorzystują to, aby zaprezentować całą gamę sytuacji i pejzaży.

10. „Dziennik podróżny”. W roku 2006 niekwestionowanym hitem był komiks „Blankets” Craiga Thompsona. Myliłby się ten, kto by sądził, że był to jednorazowy wypadek przy pracy. W mijającym roku ukazały się aż dwa komiksy tego autora i właśnie „Dziennik podróżny” okazał się tym, który wszedł do naszego zestawienia. Komiks opowiada o podróży autora do Europy i Maroka – pełen jest przemyśleń autora i oczywiście spotkań z ciekawymi ludźmi i opisami miejsc, które Thompson odwiedził. Pomimo zupełnie innej niż poprzednio tematyki, kunszt autorski pozostaje ten sam.

HALL OF FAME

1. Regis Loisel
Nie spodziewałem się, że właśnie ten rysownik i scenarzysta okaże się zwycięzcą tegorocznego Hall of Fame autorów. Zdobył punkty nie tylko za „Skład główny”, ale też za kolejny tom „W poszukiwaniu ptaka czasu: Droga łowcy”.

2. Jean-Louis Tripp
Współautor „Składu…” w pełni zasłużył na drugie miejsce na naszej liście. Choć polskiemu czytelnikowi nie był on dotąd znany, we Francji jest autorem wielu albumów, a jego wkład w zwycięski komiks jest nie do pominięcia.

3. Andreas
Tym razem musiał uznać wyższość pary autorów „Składu głównego”, ale miejsce na podium jak najbardziej zasłużone. Być może będzie szansa powtórzyć ten sukces w przyszłym roku, bo krąży plotka, że Manzoku chce kontynuować „Koziorożca”.

4. Jiro Taniguchi
Mimo że jego komiks znalazł się za „Krzykiem ludu”, na korzyść Taniguchiego punktował też inny jego komiks wydany w roku ubiegłym – „Mój rok: Wiosna”.

5. Jacques Tardi
To właśnie on tchnął komiksowe życie w karty powieści Vautrina. I choć rysownik nie stroni od parodii, w zestawieniu z ważką tematyką wyszła prawdziwa komiksowa perła. To chyba mój ulubiony komiks Tardiego, a czytałem ich kilkanaście.

6. Rutu Modan
Kobiety rządzą coraz bardziej na naszych listach – w zeszłym roku do dziesiątki weszła Alison Bechdel, a dziś mamy na bardzo dobrej pozycji autorkę „Ran wylotowych”. Tak trzymać, Drogie Panie!

7. Adrian Tomine
Bardzo się cieszę, że wreszcie mamy w Polsce komiks tego autora. Warto go zaprezentować naszym czytelnikom, bo jego podejście do gatunku jest zarazem proste i oryginalne. Czekamy na więcej!

8. Robert Crumb
Już dawno temu zasłużył, żeby się tu znaleźć (choćby za „Kota Fritza”), ale wyszło tak, że witamy go na naszej liście w roku 2010 za sprawą komiksu wydanego przez zgoła niekomiksową oficynę. Ale tym fajniej!

9. Michał Śledziński
Nie po raz pierwszy „umieścił” swój komiks w dziesiątce (dokonał już tego albumem „Na szybko spisane”), jednak „Osiedle Swoboda” to działo zupełnie wyjątkowe. I mamy znowu Polaka w Hall Of Fame KZ.

10. Grzegorz Rosiński i Yves Sente
Na koniec do zestawienia najpoczytniejszych autorów wg naszej redakcji weszło dwóch panów – Grzegorz Rosiński i Yves Sente. Żeby było zabawniej, panowie ci stworzyli wspólnie „Thorgala”, ale miejsce w dziesiątce zawdzięczają także innym komiksom – Sente „Kriss de Valnor”, a Rosiński „Szninklowi”. Jak łatwo zgadnąć, komiksy te zdobyły tę samą liczbę punktów.

TOP 10 WYDAWNICTW

1. Egmont
2. Kultura Gniewu
3. Timof Comics (w tym Mroja)
4. Hanami
5. Taurus Media
6. Wydawnictwo Literackie
7. Mucha Comics
8. Nasza Księgarnia
9. Albatros
10. Blik Studio

Jak widać w tym roku, całkowita dominacja Egmontu – ponad połowa wszystkich przyznanych przez nas punktów przypadła właśnie temu wydawcy. To nie niespodzianka, Egmont zawsze wygrywał, ale skala jest nowością. O drugie miejsce rywalizują jak zwykle Kultura Gniewu i Timof – oba te wydawnictwa prezentują dojrzały, ambitny komiks i jak widać znajduje to uznanie wśród głosujących. Zaraz za podium Hanami, wydawca specjalizujący się w ambitnym komiksie japońskim. Ta dobra pozycja to w dużej mierze zasługa Jiro Taniguchiego, ale nie tylko. Dalej zepchnięty na piatą pozycję przez Hanami Taurus Media – „Żywe trupy”, „Borgia” i „Niczego nie dotykać” to najważniejsze hity tego wydawcy. Nowym graczem na naszej liście jest Wydawnictwo Literackie, za sprawą „Księgi Genesis” – jeden tytuł i szóste miejsce. Na dalszych pozycjach Mucha („Avengers”, „Drogi Billy”, „Iron Man: Pięć koszmarów”, „Tajna wojna”), Nasza Księgarnia („Fistaszki zebrane”), Albatros („Mroczna Wieża”) i Blik Studio (wydawca „Blera”). Te trzy ostatnie oficyny to właściwie honorowe wzmianki.

Opracował Arek Królak

Listy indywidualne:

1. Skład główny
2. Krzyk ludu
3. Niedoskonałości
4. Odległa dzielnica
5. Latarnia
6. Blacksad: Piekło, spokój
7. Liga Niezwykłych Dżentelmenów: Stulecie -1910
8. Niczego nie dotykać:
9. Kriss de Valnor: Nie zapominam o niczym!
10. Iron Man: Pięć koszmarów

Marcin Andrys

1. Thorgal: Bitwa o Asgard
2. Kriss de Valnor: Nie zapominam o niczym!
3. Borgia: Płomienie stosu
4. Arq tom 2
5. Skydoll
6. Liga Niezwykłych Dżentelmenów: Stulecie – 1910
7. W poszukiwaniu Ptaka Czasu: Droga łowcy
8. Osiedle Swoboda
9. Animal’z
10. Miś Misza: Oxygenesis

Tomasz Brzozowski

1. Zbyt cool, by dało się zapomnieć
2. Niedoskonałości
3. Skład główny
4. Krzyk ludu
5. Księga Genesis
6. RG: Bangkok-Belleville
7. Dziennik podróżny
8. Ikigami tom 1
9. Fistaszki zebrane: 1955-1956
10. Samotność rajdowca

Michał Chudoliński

1. Odległa dzielnica
2. Solanin
3. Arq tom 2
4. Blueberry albumy 7-10
5. Profesor Bell: Dwugłowy Meksykanin, Lalki Jerozolimy
6. Księga Genesis
7. Osiedle Swoboda
8. Baśnie: Strony rodzinne
9. Osiedle promieniste
10. Komiksy z Kaczogrodu: Życie i czasy Sknerusa McKwacza

Konrad Dębowski

1. Odległa dzielnica
2. Dziennik podróżny
3. Arq tom 2
4. Rozbitkowie czasu
5. Blueberry albumy 7-10
6. Blacksad: Piekło, spokój
7. Kriss de Valnor: Nie zapominam o niczym!
8. Baśnie: Strony rodzinne
9. Na wypadek wszelki woda, soda i Bąbelki
10. Dylan Dog: Zamek grozy, Dama w czerni

Robert Górlaczyk

1. Żywe trupy: Lękaj się łowców
2. Zbyt cool by dało się zapomnieć
3. Kapitan Sheer
4. Osiedle Swoboda
5. Blacksad: Piekło, spokój
6. Baśnie: Strony rodzinne
7. Rany wylotowe
8. Żywe trupy: Tu pozostaniemy
9. Lucyfer: Inferno
10. Tajna Wojna

Damian Maksymowicz

1. Avengers: Disassmbled
2. Skład główny
3. Rozbitkowie czasu
4. Księga Genesis
5. Krzyk ludu
6. Mroczna Wieża: Narodziny rewolwerowca
7. Samotnik
8. Lucyfer: Inferno
9. Arq tom 2
10. Iron Man: Pięć koszmarów

Przemysław Mazur

1. Prosiacek 1990-2010
2. Martha Washington: Jej życie i czasy, wiek XXI
3. Mój rok – Wiosna
4. Skład główny
5. Osiedle Swoboda
6. Rany wylotowe
7. Drogi Billy
8. Odległa dzielnica
9. Laleczki
10. Leviathan

Sylwia Kaźmierczak

1. Arq tom 2
2. Niczego nie dotykać
3. Profesor Bell: Dwugłowy Meksykanin, Lalki Jerozolimy
4. Krzyk ludu
5. Animal’z
6. Fistaszki zebrane: 1955-1956
7. Osiedla Swoboda
8. Odlegla dzielnica
9. Super Pan Owoc
10. Liga Niezwykłych Dżentelmenów: Stulecie – 1910

Arek Królak

1. Skład główny
2. Arq tom 2
3. Liga Niezwykłych Dżentelmenów: Stulecie – 1910
4. Martha Washington: Jej życie i czasy, wiek XXI
5. Szninkiel
6. Blacskad: Piekło, spokój
7. Bler: Lepsza wersja życia
8. Incognegro
9. Niedoskonałości
10. Dylan Dog: Zamek grozy, Dama w czerni

Jakub Koisz

1. Skład główny
2. Księga Genesis
3. Odległa dzielnica
4. Animal’z
5. Krzyk ludu
6. Rany wylotowe
7. Arq tom 2
8. Fistaszki zebrane: 1955-1956
9. Osiedle Swoboda
10. Niedoskonałości

Mikołaj Ratka

1. Rany wylotowe
2. Dziennik podróżny
3. Samotnik
4. Incognegro
5. Arq tom 2
6. Skład główny
7. Krzyk ludu
8. Lucyfer: Inferno
9. Torpedo tom 3
10. Niczego nie dotykać

Michał Siromski

1. Arq tom 2
2. Szninkiel
3. Rewolucje: Dwa dni
4. Skład główny
5. Animal’z
6. Super Pan Owoc
7. Krzyk ludu
8. Sandman: Senni łowcy
9. Blacksad: Piekło, spokój
10. Liga Niezwykłych Dżentelmenów: Stulecie – 1910

Piotr Skonieczny

1. Skład główny
2. Niedoskonałości
3. Samotnik
4. Rany wylotowe
5. Latarnia
6. Arq tom 2
7. Krzyk ludu
8. Odległa dzielnica
9. Samotność rajdowca
10. Rewolucje: Dwa dni

Jakub Syty