POWSTANIE 44 W KOMIKSIE #4


222x300

Crushing resistance, inflicting pain
Fierce devotion, reign of terror
Draconian measures, sealing their fates
Proudly displaying monuments in blood

Marduk “Warschau”

Temat Powstania Warszawskiego od zawsze wzbudzał kontrowersje. Dywagacje na temat jego istoty, sensu, udziału dzieci w walce zbrojnej – te tematy od lat wywoływały burzę i dzieliły ludzi. Dlatego nie jest ono tematem łatwym ani przyjemnym, nie jest też wydarzeniem, które łatwo ująć w ramy popkulturowego hołdu. A jednak od czterech lat udaje się to dzięki inicjatywie Muzeum Powstania Warszawskiego.

Tegoroczna antologia „Powstanie ’44 w komiksie” jest czwartą wydaną pod egidą MPW. 23 autorów, 23 historie, 23 różne podejścia do jednego z najtrudniejszych tematów w historii Polski i Europy. Tym razem poprzeczka postawiona wysoko: z pośród 2700 wspomnień przechowywanych w Archiwum Historii Mówionej MPW artyści musieli wybrać jedną historię, której fabułę zamknęli w dosłownie kilku planszach. Efekt? Piorunujący.

Zbiór otwierają trzy opowiadania zwycięskie, nagrodzone przez jury. Jest śmiesznie, jest strasznie, jest poruszająco – jak zresztą przez całość antologii. Niektóre opowieści są proste i humorystyczne, inne skomplikowane i przerażające. Są pastele, jest psychodela, realizm, oniryczność. Są inspiracje Picassem, Monetem, Munchem. Pasja, umiejętności, uczucia, emocje, wszystko to miesza się tutaj, tworząc dzieło wyjątkowe pod każdym względem. Dzieło, którego nie można, ba! – którego nie należy oceniać. To, co oglądamy na kartach antologii, jest bardzo osobiste, wręcz intymne: „podglądamy” wszakże wspomnienia, które na zawsze utkwiły w pamięci Powstańców.

Czy ten zbiór komiksowych miniatur oddaje ducha Powstania? Myślę, że tak. Niektóre plansze przyprawiają o dreszcze, niektóre wywołują ciepły uśmiech. Ale wszystkie, absolutnie wszystkie niosą ze sobą jakiś, mniejszy lub większy, ładunek emocjonalny. Jeżeli ktoś uważa, że obok tematu Powstania można przejść obojętnie, niech sięgnie po tę antologię.

„Powstanie ’44 w komiksie” udowadnia, że najlepsze scenariusze pisze życie. I choćby zebrali się w jednym miejscu najlepsi scenarzyści największych komiksowych imperiów, nigdy nie uda im się stworzyć historii tak mocnej, tak rzeczywistej, tak realnej – żyjącej własnym życiem, bo żyjącej w każdym z nas, czy tego chcemy, czy nie.

Michał Jadczak

„Powstanie 44 w komiksie”
Autorzy (rysunki i scenariusze): Maria Rostocka, Karolina Walczak, Krystian Garstkowiak i Mateusz Wiśniewski, Berenika Kołomycka, Alesia Zawodzińska, Marcin Opiłowski, Leszek Goliński i Monika Golińska, Andrzej Łaski, Monika Cichocka, Piotr Gruszczyński, Janusz Filimon, Milena Murawska i Jan Hlebowicz, Sławomir Wolicki, Krzysztof Brynecki, Anna Karolina Kaczmarczyk, Asia Żabińska i Katarzyna Brońska, Jakub Grochola, Jacek Frąś, Magdalena Sawicka, Paweł Jurga, Michał Pruszczyński, Barbara Fidel-Wieruszewska, Dominika Worsa i Adam Michalecki
Wydawca: Muzeum Powstania Warszawskiego
Stron: 142
Okładka: miękka
Cena: 29,99